DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 6. GENEL KÜLTÜR VE GENEL YETENEK TESTİ SORU ÇÖZÜMLERİ ( 1–20 ) “İnsan, bu yeteneği sayesinde madde ve enerjiyi kendi yararına kullanmış, en gelişmiş teknolojileri üretmeyi başarmıştır. Ne var ki bu özellik, insanoğlunun yalnızlığı duyumsamasına; korku, kaygı, üzüntü gibi duyguları öteki canlılara göre çok daha derinden yaşamasına yol açmıştır.” Yukarıdaki cümlelerin ilkinde olumlu; ikincisinde olumsuz durum söz konusu edilmiştir. “sayesinde” olumlu anlamlarla birlikte, “ne var ki” ifadesi de kendinden önceki yargının tersini kurmak için kullanılır. A seçeneğindeki ifade doğrudur. “Yaşamı, olumlu ve olumsuz yönden etkilediği” TÜRKÇE ( 1–7 ) 1. ( Yanıt A ) : “Dost canlısı biri olduğunu söylediler.” Bu cümlede “dost canlısı” olan kişinin “onun” mu, “senin mi” olduğu belli değil. Zamir eksikliğinden doğan bir anlam belirsizliği söz konusu. 2. ( Yanıt A ) : ( Yanıt D ) : Edebiyat dünyasında sayısız şiir tanımana ratlıyacağız.  altı çizili sözcük “rastlayacağız” olmalıydı. 7. ( Yanıt E ) : Geçişsiz eylem, nesne almayan eylemdir. 3. ( Yanıt D ) : A) Dünden beri okul çantasını bulamıyor. Bu sisteme doğal ve kaçınılmaz bir sistem gözüyle bakıyorlar ( . ) Şöyle diyorlar ( : ) Çiçek ( , ) şimdi olduğundan başkaca türlü açabilir mi (? ) Çiçek açmanın ardından yemişin ( . ) çiçek açma kadar doğal olan bir başka olgunun geldiğini ise unutuyorlar. Bulamıyor  (neyi?) çantasını B) Çocukluğumdaki keyifli aile toplantılarını özlüyorum. Özlüyorum  (neyi?) aile toplantılarını D) (.) (:) (,) (?) (,) C) Kimseye belli etmeden usulca gözlerini sildi. sildi  (neyi?) gözlerini 4. ( Yanıt B ) : Zemheride yoğurt isteyen, cebinde inek taşır. = Pilav yiyen, kaşığını yanında taşır. D) Arda'yı halı sahada futbol oynarken gördüm. Gördüm  (neyi?/kimi?) Arda’yı Aş taşınca, kepçeye paha olmaz. = Abanın kadri, yağmurda bilinir. E seçeneğindeki “Annem yeğenimin ölümüne günlerce ağladı.” B seçeneğindeki “Parayı veren, düdüğü çalar.” atasözü tek kalır. “ağladı”  (neyi?) yanıt yok 5. ( Yanıt B ) : "eylemi gerçekleştirmede yetersiz kalma" durumunu YETERLİK kurallı bileşik fiilinin olumsuzu sağlar. “Bütün vücudu uyuşmuştu; doğrulmak istedi, başını yastıktan kaldıramadı.” Olumlu: kaldır-a+bil-di, Olumsuz: kaldır-a+madı 1 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 11. ( Yanıt C ) : Verilen soruda a = 9 , b = 2 ve c = 3 alınabilir. Bu MATEMATİK ( 8–15 ) 8. şekilde ( Yanıt A ) : Virgülden sonraki basamaklar eşitlenerek a 9  3 c 3 bulunur. soru çözülür. Basamakları eşitlemek için nerde basamak eksik ise o kadar sıfır eklenerek basamaklar eşitlenir. Eşitlendikten sonra virgül yokmuş gibi soru çözülür. 12. ( Yanıt C ) : 0,0040 0,080 0,016 40 80 16      4 4 0,0005 0,004 0,004 5 Verilen soruda pay ve paydayı alalım. 2n (22  21 ) 4  2 2   2n (23  22 ) 8  4 4 = 24 bulunur. 2n parantezine = 0,5 bulunur. Not: Soruyu n yerine herhangi bir değer yazarak da çözebiliriz. 9. ( Yanıt E ) : 80 kg - 20 kg %a %0 = 60 kg 13. ( Yanıt D ) : %40 1 yıl 2 yıl 200  320  512 İçerdeki sayılar ile dışarıdaki sayılar çarpılarak ilk karışımın yüzde oranı bulunur. 80.a - 20.0 = 60.40 80a = 2400  3 yıl 4 yıl 512  768  1152 a= 30 bulunur. 14. ( Yanıt B ) : Basamakları 1 olan 100 basamaklı bir sayının 9 ile bölümünden kalan 1’dir. Bu sayının karesinin de 9 ile bölümünden kalan 1’dir. 10. ( Yanıt C ) : Paydalar eşitlenerek soru çözülür. 1 3 3 ( 3 3)  1 3 3  ( 3 3) = = 3 3 32  ( 3) 2 bulunur.  3 3 32  ( 3) 2 3 3 3 3  93 93 15. ( Yanıt B ) : x + y = 12 x – y = 10 6  1 bulunur. 6 denklemleri ile x = 11 ve y = 1 bulunur. Bu iki sayının çarpımları 11’dir. Çıkan sonucun 5 ile bölümünden kalan ise 1’dir. 2 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 TARİH ( 16–20) ALAN BİLGİSİ TESTİ SORU ÇÖZÜMLERİ ( 21–120 ) 16. ( Yanıt A ): İttihat ve Terakki Partisi Balkan savaşları sırasında FİNANSAL MUHASEBE ( 21-38 ) yaşanan o kargaşa ortamından yararlanarak Bab-ı Ali baskınını düzenlemiş ve ülke yönetimini ele 21. ( Yanıt D ): geçirmiştir. 17. ( Yanıt E ): Çanakkale cephesi Osmanlı Devletinin I. Dünya savaşında başarılı olduğu tek cephedir. İtilaf devletleri burada yenilerek büyük bir hüsrana uğramışlardır. Dolayısıyla I. Dünya savaşını kazanmalarında etkili olmamıştır. zorundadır. Meclisi Meclisinde Antlaşmanın Mebusan İtilaf dönemde devletleri tarafından 500 senet, bono ve diğer menkul kıymetlerin nominal değeri ile satış fiyatı arasındaki farklar MENKUL KIYMET İHRAÇ FARKI HESABI’nda muhasebeleştirilir.  MENKUL KIYMET İHRAÇ FARKLARI hesabına alınan ihraç farklarından gidere dönüşen kısmı 31 Aralık tarihinde , “FİNANSMAN GİDERLERİ” hesabına aktarılarak yok edilir. _____________ / __________ 305 ÇIKARILMIŞ BONO VE SENETLER HS 5.500 780 FİNANSMAN GİDERLERİ HS 500 308 MENKUL KIYMET İHRAÇ FARKLARI HS 500 100 KASA HS 5.500 _____________ / ___________ onaylanmak imzalandığı İHRAÇ FARKLARI  Nominal değerin altında ihraç edilen tahvil, 19. ( Yanıt A ): Osmanlı anayasasına göre devletin imzaladığı bir Mebusan MENKUL KIYMET VE SENETLER 5.500 18. ( Yanıt B ): Amasya görüşmeleri İstanbul hükümeti ile Temsil heyeti arasında olmuştur. İstanbul hükümeti bu göüşme ile hem Temsil heyetini hem de Temsil heyetinin içinden çıktığı Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyetini resmen tanımıştır. antlaşma ÇIKARILMIŞ BONO kapatıldığından onaylanma imkanı bulamamıştır. 20. ( Yanıt A ): Kadınlara verilen bu haklar arasında 1934 yılında verilen hak milletvekili seçimlerine katılma hakkıdır. 3 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 22. ( Yanıt A ): 254 Taşıtlar 300 BANKA KREDİLERİ HS. aşağıdaki durumlarda alacaklandırılır.  Kısa vadeli nakdi kredinin nakden veya hesaben çekilmesi  Faiz ve komisyonların kredilerin anaparasına eklenmesi  Yabancı para ile ifade edilen krediler için yapılan değerleme dolayısıyla kredinin TL karşılığında artış meydana gelmesi 257 B. Amortismanlar 20.000 16.000 Maddi Duran Varlık Satışında İzlenecek yol: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Maddi Duran Varlığın defter değeri bulunur. Defter değeri ile satış fiyatı karşılaştırılır. Başabaş satış, zararlı satış veya karlı satışlarda ilgili hesaplar kullanılır. Sonra kayıt işlemine geçilir. Maddi duran varlık alış maliyetiyle( aktifleştirme bedeliyle ) alacaklandırılarak kapatılır. Birikmiş amortismanlar hesabı itfa edilmiş bedeli kadar borçlandırılarak kapatılır. KDV satış fiyatı üzerinden hesaplanır. 24. ( Yanıt B ): İşletmeye karşı belirli bir işin yapımını üstlenen kişilerin bu yükümlülüklerini yerine getirmelerini, geri vermek üzere işletmeden bir değer alan kişinin bu değeri iade etmesini, işletmenin gerçekleşecek bir alacağının ilgili üçüncü kişi tarafından ödenmesini sağlamak amacıyla ve bir akdin gereği olarak alınan paralar 326 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına alacak kaydedilir. Net Defter Değeri = 20.000 16.000 = 4.000 TL Satış Değeri = 3.000 TL Net Defter Değeri > Satış Değeri olduğundan zararlı satış söz konusudur. _____________ / __________ 100 KASA HS. 3.540 257 B.AMORTİSMANLAR HS. 16.000 659 / 689 1.000 254 TAŞITLAR HS. 20.000 391 HESAPLANAN KDV HS. 540 _____________ / ___________ 25. ( Yanıt E ): Gelir tablosu vermezler. hesapları kesin mizanda kalan A) 197 Sayım ve Tesellüm Noksanları B) 120 Alıcılar C) 320 Satıcılar D) 257 Birikmiş Amortismanlar E) 600 Yurt İçi Satışlar (Gelir Tablosu Hesabı) 26. ( Yanıt A ): 23. ( Yanıt E ): 300 BANKA KREDİLERİ HS. aşağıdaki durumlarda borçlandırılır. Akreditif; Akreditif İhraç edilen malların bedellerinin ödenmesi konusunda belirli şartların yerine getirilmesinden sonra ödemenin yapılacağına ilişkin bir çeşit teminattır.  Kısa vadeli nakdi kredi için nakden veya hesaben ödeme yapılması  Kredi karşılığında verilen teminatın nakde    çevrilmesi yoluyla kredi kurumu tarafından tahsilat yapılması Avans şeklindeki kredilerin vade sonunda ödenmesi Cari hesap şeklindeki kredilerin herhangi bir zamanda ödenerek hesabın kapatılması Yabancı para ile ifade edilen krediler için yapılan değerleme dolayısıyla kredinin TL karşılığında azalma meydana gelmesi + Akreditif= 4.000 x 2 Akreditif Gideri Kur Farkı Gümrük Vergisi Taşıma Gideri = 8.000 TL = 250 TL = 1.300 TL = 4.000 TL = 1.500 TL Ticari Malların Maliyeti = 15.050 TL 4 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 27. ( Yanıt D ): 29. ( Yanıt D ): İşletme personeli maaşlarına veya yapacakları iş seyahati giderlerine sayılmak üzere önceden ödenen avanslar 196 PERSONEL AVANSLARI HS.’nın borcunda izlenir. Personele avans verildiğinde; _____________ / __________ 196 PERSONEL AVANSLARI HS. 700 100 KASA HS. 700 _____________ / ___________ 361 Ödenecek Sosyal Güvenlik hesabının yardımcı hesapları; Kesintileri  SGK işveren payı  SGK işçi işsizlik payı  SGK işveren işsizlik payı  SGK işçi payı Gider kesinleştikten sonra avans mahsup edilir ve aşağıdaki kayıt yapılır. _____________ / __________ 770 GENEL YÖNETİM GİD. HS. 800 191 İNDİRİLECEK KDV HS. 144 196 PERSONEL AVANSLARI HS. 700 335 PERSONELE BORÇLAR HS. 244 _____________ / ___________ PERSONELDEN ALACAKLAR HESABI kullanılmaz. Asgari geçim indirimi, bireyin veya ailenin asgari geçim düzeyini sağlayacak bölümünün toplam gelirden düşülerek vergi dışı bırakılmasıdır. Asgari geçim indirimi, bir kimsenin vergi ödeme gücünün ancak, o kimsenin fizyolojik varlığını sürdürebilecek gerekli vasıtalar sağlandıktan sonra söz konusu olabileceği noktasından hareket ederek vergilendirmede sosyal adaleti sağlama amacına yönelik olarak ortaya çıkmıştır. 28. ( Yanıt D ): 30. ( Yanıt E ): 373 Maliyet Giderleri Karşılığı Hesabı: Aylık maliyetlerin saptanmasında, gelecek aylarda veya yıl sonunda kesin tahakkuku yapılacak giderlerle aylık maliyetlere pay verilmesinde, amortismanlar, tamirbakım, ikramiyeler, finansman giderleri vb giderlere ilişkin tahmini gider karşılıklarının izlendiği hesaptır. Bu hesap, bilanço dönemi sonunda kapatılır. 373 Maliyet Giderleri Karşılığı Hesabının İşleyişi: Aylık maliyetlere yüklenen tahmini gider karşılıkları bu hesaba alacak bu giderlerin kesin tutarları belli olduğunda ise bu hesaba borç kaydedilir. _____________ / ____________ 770 GENEL YÖNETİM GİDERİ HS 373 MALİYET GİDERLERİ KARŞILIĞI HS. ______________ / ___________ İşletmelerin uzun vadeli sözleşmelerle kiraladıkları gayrimenkullerde normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında, faaliyetlerini yürütmek amaçlarıyla yaptıkları değişikliklere ve eklere ilişkin giderler gayrimenkulün ekonomik değerini artırır. Bu giderler 264 ÖZEL MALİYETLER HS.’da izlenir. Kira süresi 3 yıl olduğundan; Yıllık itfa (amortisman) tutarı = 36.000 / 3 = 12.000 Isıtma sistemi ile ilgili masrafın 31.12.2014 tarihinde itfa edilmesine ilişkin yapılacak kayıt; _____________ / ______________ 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 3.000 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 3.000 ________________ / ____________ 5 12.000 12.000 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 31. ( Yanıt C ): 34. ( Yanıt E ): 110 HİSSE SENETLERİ HS. İşletmenin dış ilişkileri için düzenlenen belgelere doğal belge adı verilir. Muhasebe fişleri işletme içi ilişkileri düzenlediğinden yapay belgedir. 3,5 x 1.000 = 3.500 Menkul kıymetler alış değeriyle kayıtlara alınır, alış değeriyle kayıtlardan çıkartılırlar. 35. ( Yanıt E ): Menkul Kıymet alışı veya satışı sırasında yapılan giderler 653 KOMİSYON GİDERLERİ HS BORÇ kaydedilir. _____________ / __________ 110 HİSSE SENETLERİ 3.500 653 KOMİSYON GİDERLERİ 50 102 BANKALAR 3.550 ____________ / ____________ SERMAYE HARCAMALARI  Duran varlıkları genişletmek veya ekonomik   32. ( Yanıt E ): Bir ihaleye katılmak üzere nakit olarak yatırılan geçici teminat tutarı 126 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabına borç kaydedilir. değerini sürekli olarak artırmak amacıyla yapılan giderlere sermaye harcamaları denir. Sermaye harcamaları hem kuramsal, hem de ülkemizdeki vergi mevzuatı bakımından duran varlıkların maliyet bedellerine eklenir. Yatırım giderleri, ilgili maddi duran varlığın mevcut hizmet süresini de genellikle artırdığından, yeni hizmet süresi göz önünde tutularak amortisman tutarları yeniden hesaplanır. HASILAT HARCAMALARI  Bunlara duran varlıklarla ilgili normal giderler de denir.  İşletmelerin maddi duran varlıklardan tam olarak 33. ( Yanıt E ): İşletmenin bir binası, yıldırım düşmesi sonucunda çıkan yangın sonucu tamamen yanmıştır. Bu binanın alış maliyeti 40.000 TL, birikmiş amortismanları ise 20.000 TL’dir. Sigorta şirketi, bu bina için 60.000 TL’lik tazminat ödeyeceğini bir mektupla işletmeye bildirmiştir.  yararlanabilmek için yaptıkları normal bakım, tamir ve temizleme giderlerine hasılat harcamaları denir. Bu gider kalemleri genel giderler tasnifi altında yer alırlar. 36. ( Yanıt A ): Komandite ortak Ali Çiçek’in sermaye payı; ______________ / __________ DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMAN BİNALAR DİĞER OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR _______________ / __________ 60.000 20.000 40.000 60.000 x ¾ = 45.000 40.000 60.000 x ¼ = 15.000 Komanditer ortak Sinan Güz’ün sermaye payı; Komanditer ortak Sinan Güz’ün kar payı; (15.000 / 60.000 ) x 9.000 = 2.250 6 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 37. ( Yanıt D ): MUHASEBE STANDARTLARI ( 39-44 ) 50.000 x %50 = 25.000 TL sermaye artırma kararı verilmiştir. 39. ( Yanıt B ): HİSSE SENEDİ İHRAÇ PRİMİ: Vergiye Tabi Geçici Fark Tutarı Sermaye artırımına giden anonim şirketlerin çıkarmış oldukları hisse senetlerini nominal bedelin üzerinde bir bedelle satmaları durumunda, nominal bedelle ihraç fiyatı arasındaki farkın izlendiği hesaptır. = 11.000 -8.000 = 3.000 TL 40. ( Yanıt C ): Nominal bedel = 25.000 Maliyet= 125 TL Satış değeri = 26.000 Net Gerçekleşebilir Değer = 100 TL Nominal Bedel < Satış Değeri Maliyet > Net Gerçekleşebilir Değer olduğundan aradaki fark kadar (125 – 100 = 25) değer düşüklüğü karşılığı ayrılmalıdır. olduğundan aradaki fark 520 HİSSE SENEDİ İHRAÇ PRİMİ HS’nın alacağına kaydedilir. 41. ( Yanıt E ): Maliyet= 1.000 x 30 = 30.000 TL 38. ( Yanıt D ): Net Gerçekleşebilir Değer = ( 750 x 30 ) – ( 50 x 30 ) = 22.500 – 1.500 = 21.000 TL Tasfiye işlemlerinde muhasebe uygulamaları şöyle sıralanabilir.          Maliyet > Net Gerçekleşebilir Değer olduğundan aradaki fark kadar ( 30.000 – 21.000 = 9.000 TL) değer düşüklüğü karşılığı ayrılmalıdır. Tasfiyeye başlama bilançosu hazırlanır. Yasal defterler tutulur. Varlıklar nakde çevrilir. Alacaklar tahsil edilir. Borçlar ödenir. Verilmesi gereken beyannameler verilir. Tasfiye sonu bilançosu çıkarılır. Tasfiye sonu kalan tutar ortaklara ödenir ve hesaplar kapatılır. Defterler bir ortağa veya notere teslim edilir. 42. ( Yanıt E ): EKONOMİK AÇIDAN DEZAVANTAJLI SÖZLEŞMELER Sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi için mutlaka katlanılması gereken maliyetin, söz konusu sözleşme kapsamında elde edilmesi beklenen ekonomik faydayı aştığı sözleşmedir. Maliyet, ekonomik faydayı aştığından Mevcut yükümlülük karşılık olarak muhasebeleştirilir ve ölçülür. 7 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 43. ( Yanıt C ): MALİYET MUHASEBESİ ( 45–54 ) 45. ( Yanıt B ) : Çok safhalı üretimde, dönem üretim maliyetlerinin mamuller hesabına aktarılmadan önce kaydedildiği hesap Yarı Mamuller Üretim Hesabı’dır Ana ortaklık niteliğindeki bir işletme konsolide finansal tablolar sunmak zorundadır. Aşağıdaki koşulların tamamını karşılayan bir ana ortaklık konsolide finansal tablo sunmak zorunda değildir:     46. ( Yanıt E ) : Bir üretim işletmesinde toplam sabit maliyetlerin artması, diğer faktörlerde bir değişiklik olmaması durumunda; Ana ortaklığın başka bir işletmenin tamamen sahip olduğu bir bağlı ortaklık olması ya da başka bir işletmenin kısmen sahip olduğu bir bağlı ortaklık olması ve oy hakkı olmayan ortaklar da dahil olmak üzere, diğer ortaklara ana ortaklığın konsolide finansal tablo sunmayacağının bildirilmiş olması ve ortakların da bu duruma itiraz etmemiş olması, Ana ortaklığın borçlanma araçlarının ya da özkaynağa dayalı finansal araçlarının kamuya açık bir piyasada (yerel ve bölgesel piyasalar da dâhil olmak üzere, yerli veya yabancı bir sermaye piyasasında veya tezgâh üstü piyasada) işlem görmüyor olması, Ana ortaklığın, herhangi bir finansal aracın kamuya açık bir piyasada ihracı için bir sermaye piyasası otoritesine veya düzenleyici diğer bir kuruma, finansal tablolarını vermek suretiyle başvuruda bulunmuş olmaması veya başvuruda bulunma sürecinde olmaması ve Ana ortaklığın nihai veya herhangi bir ara kademe ana ortaklığının kamunun kullanımına açık ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları’na uygun konsolide finansal tablolar hazırlıyor olması Başabaş noktası satış miktarı ve tutarı artar. Bunu değer vererek görelim; TSM: 1.000 TL BSF: 10 TL/birim BDM: 5 TL/birim olsun BBN miktarı= 1.000 TL/ 10-5 = 200 birim BBN tutar= (1.000 TL / 10-5) x 10= 2.000 TL Toplam sabit maliyetlerin 1.500 TL olması, diğer faktörlerde bir değişiklik olmaması durumunda; BBN miktarı= 1.500 TL/ 10-5 = 300 birim BBN tutar= (1.500 TL / 10-5) x 10= 3.000 TL olur. Görüldüğü gibi BBN miktarı 200 birimden 300 birime, BBN tutarı 2.000 TL’den 3.000 TL’ye yükselmiştir. 47. ( Yanıt C ) : Bir karar seçeneğinin benimsenmemesi nedeniyle kaçırılan net kazanç tutarına fırsat maliyeti denir. 44. ( Yanıt E ): 48. ( Yanıt C ) : Sapmaların ( fark) belirlenmesi işletme bütçeleri hazırlanırken dikkate alınması gereken aşamalardan biri değildir. Sapmaların ( fark) belirlenmesi dönem sonunda yapılır. Her bir nakit giriş ve çıkışını ayrı ayrı ana gruplar itibariyle raporlayan nakit akış tablosu hazırlama yöntemine dolaysız yöntem adı verilir. 49. ( Yanıt A ) : Direkt ilk madde ve malzeme Fiyat sapması= (Fiili Fiyat – Standart Fiyat) x fiili miktar Fiyat sapması= (10TL – 12TL) x 900 metre Fiyat sapması= (-) 1.800 TL olumlu 8 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 50. ( Yanıt D ) : Eşdeğer ürün miktarı= Tamamlanan + (DSYM stoğu x tamamlanma derecesi) – (DBYM stoğu x tamamlanma derecesi) Fiili maliyetler = Maliyet hesaplarında (Standart maliyetler) = Yansıtma hesaplarında Farklar = Fark Hesaplarında izlenir. = 25.000 br.+ (5.000 br x % 0) – (4.000 br x %100) Fiili maliyetler = 9.000 TL (Standart maliyetler) =( 8.000 TL) Farklar = (+)1.000 TL olumsuz = 21.000 birim. 52. ( Yanıt E ) : Tek bir üretim sürecinde kaçınılmaz olarak birlikte elde edilen iki mamulden perakende satış fiyatı yüksek olan mamule “ana mamul veya bileşik mamul ya da ortak ürün” denir. Perakende satış fiyatı düşük olan mamule “yan ürün ya da tali mamul” denir. Satılan mamul maliyeti x Fark Yarı mamuller + mamuller + satılan mamul maliyeti 3.000 = x 1.000 1.000 + 2.000 + 3.000 = 500 TL olumsuz( eksik yükleme) 53. ( Yanıt B ) : Kullanılan hammadde ve yardımcı malzemenin üretime yüklenmesinde (yansıtma, aktarma, devir) yapılacak kayıt; 51. ( Yanıt C) : Eşdeğer ürün miktarı= Tamamlanan + _______________ / _____________ YARI MAMULLER-ÜRETİM 15.000 DİREKT İLK MAD. VE MALZ. GİDERLERİ YANSITMA 10.000 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ YANSITMA 5.000 _________________ / ___________ (DSYM stoğu x tamamlanma derecesi) Öncelikle miktar dengesinden tamamlanan birimleri hesaplayalım; Üretime Giren Üretimden Çıkan DBYM : 4.000 br Tamamlanan: ? 25.000 br. Alınan :26.000 br. DSYM Fire 30.000 birim : 5.000 br. 54. ( Yanıt A ) : Değişken Maliyete Göre Toplam Üretim Maliyeti: DİMMG + DİG + DEĞİŞKEN GÜG 3.000 TL + 7.000 TL + 5.000 TL= 15.000 TL : 0 br. 30.000 birim Değişken Maliyete Göre Birim Üretim Maliyeti: 15.000 TL/ 1.000 adet = 15 TL/adet Üretimden çıkan toplam birim sayısı 30.000 birim ise tamamlanan birim sayısı 25.000 birim olur. Ortalama maliyet yöntemine göre hammadde açısından eşdeğer ürün miktarı; 25.000 br. + (5.000br. x 0) = 25.000 birim. DEĞİŞKEN MALİYET YÖNTEMİNE GÖRE GELİR TABLOSU BRÜT SATIŞLAR 20.000 (1.000 Ad. X 20 TL/adet = 20.000 TL) SATIŞLARIN MALİYETİ(-) (15.000) (1.000 adet X 15 TL/adet= 20.000 TL ) BRÜT KATKI PAYI 5.000 FİFO (İlk Giren - İlk Çıkar) yönteminde dönem başına ait eşdeğer birim sayıları toplam birimden düşülür. Yani; 9 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 57. ( Yanıt C ) : FİNANSAL TABLOLAR VE ANALİZİ ( 55–62 ) Brüt satış karı 0,15 = 55. ( Yanıt E) : A) B) Net satışlar Tarihi standart oranlar, işletmenin cari dönemine ilişkin durumların, geçmiş dönemlere göre nasıl bir değişim geçirdiğini değerlendirmek amacıyla yapılan analizler için daha uygundur. İfadesi doğrudur. Brüt satış karı 0,15 = 400.000 Brüt satış karı = 400.000 x 0,15= 60.000 TL Oran analizinde, standart oranlar denildiğinde; genellikle sektör standart oranları anlaşılmaktadır. İfadesi doğrudur. Net satışlar 400.000 Satışların Maliyeti ? Brüt satış karı 60.000 C) Sektör veya sanayi standart oranları, İstanbul Sanayi Odasının geleneksel olarak 500 büyük sanayi işletmesini içerecek şekilde yaptığı araştırmalardan ve TC. Merkez Bankası’nın her yıl sektörlere göre, sektör bilânçoları üzerinden yaptığı hesaplamalarla elde edilirler. İfadesi doğrudur. D) İdeal veya Hedef Standart Oranlar, İşletmenin yer aldığı sektörde bulunan en başarılı birkaç işletmenin finansal tablolarından yararlanılarak hazırlanan oranlardır. İfadesi doğrudur. E) İdeal veya Hedef Standart Oranlar, bütçe sistemi uygulayan işletmelerde, bütçelenen dönem sonunda gerçekleşeceği varsayılan finansal tablo verileri kullanılarak hesaplanan oranlardır. İfadesi yanlıştır. Çünkü söz konusu ifade bütçe standart oranlarını ifade etmektedir. Satışların maliyeti = 340.000 TL olarak bulunur. 58. (Yanıt D) Stokları elde etmek için kullanılan nakdin; stokların satılması ve alacakların tahsil edilmesinden sonra tekrar nakde dönüşmesi için ortalama kaç gün gerektiğini gösteren oran ortalama etkinlik süresi’dir. Ortalama Etkinlik Süresi, alacak tahsil süresi ile stokta kalma süresinin toplamıdır. Bu nedenle, Stok devir hızı oranı, Ortalama stok, Ortalama tahsilat süresi ve Ortalama stokta kalma süresine ihtiyaç vardır ama Ticari borç ödeme süresine gerek yoktur. 59. ( Yanıt B ) : Sürekli sermaye, Uzun vadeli yabancı kaynaklar ile öz kaynakların toplamından oluşmaktadır. Bu nedenle geçmiş yıllar karlarının temettü olarak dağıtılması, özkaynakları azalttığı için devamlı sermayeyi azaltır. 56. ( Yanıt A ) : 60. ( Yanıt E ) :  Net satışlar ve ticari alacaklar artış eğilimi göstermiştir. İfadesi doğrudur.  Net satışların artış eğilimi, ticari alacakların artış eğiliminden daha yüksek olduğu görülmektedir. İfadesi doğrudur.  Ticari alacak birikiminin satışlardaki artıştan daha az olduğu söylenebilir. İfadesi doğrudur.  İşletmenin alacaklarının tahsilinde zorluklar yaşamadığı söylenebilir. İfadesi doğrudur.  İşletmenin kredili satış politikasına ağırlık verdiği söylenebilir. İfadesi yanlıştır. Çünkü, Ticari alacak birikiminin satışlardaki artıştan daha az olduğu görülmektedir. Genel yönetim Giderleri, gerçek bir fon çıkışıdır. Karşılık Giderleri, gerçek bir fon çıkışı olmayan giderdir. Amortisman Giderleri, olmayan giderdir. gerçek bir fon çıkışı Reeskont Faiz Giderleri, gerçek bir fon çıkışı olmayan giderdir. Gelecek Aylara Ait Giderlerin Döneme İlişkin Payları, gerçek bir fon çıkışı olmayan giderdir. 10 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 61. ( Yanıt A ) :      MUHASEBE DENETİMİ ( 63–78) İşletme ticari işletme görünümündedir. İfadesi yanlıştır. Çünkü, varlık dağılımı konusunda bir bilgi verilmemiştir. 63. (Yanıt B ): Bağımsız denetçinin işlem türleri, hesap bakiyeleri veya dipnot açıklamalarının tamamına ilişkin bir inceleme yapma olanağının bulunmaması ve diğer faktörler nedeni ile tespit edememe riski hiçbir zaman sıfıra indirilemez. İşletme ağırlıklı olarak yan faaliyetlerinden gelir ve kar elde etmektedir. İfadesi doğrudur. İşletmenin faaliyet giderlerinin net satışlara oranı %5’dır. İfadesi doğrudur. İşletmenin satışlarının maliyeti %65 oranındadır. İfadesi doğrudur. İşletme her 100 TL’lik net satışın 30 TL’si kadar faaliyet karı elde etmektedir. İfadesi doğrudur. 64. (Yanıt D ): Çevre denetimi güvence hizmetlerinin bir türü olan onaylama hizmetlerinin bir çeşidi değildir. Güvence hizmetlerinin sınıflandırılması; 1. Tasdik Hizmetleri: Bunlar dört başlık altında toplanabilir; a) Tarihi Finansal Tabloların Denetimi b) Finansal Raporlama İç Kontrol Etkinliğinin Onanması c) Tarihi Finansal Tabloların Gözden Geçirilmesi d) Diğer Tasdik Hizmetleri 2. Diğer Güvence Hizmetleri 3. Bilgi Teknolojisine İlişkin Güvence Hizmetleri olmak üzere a) Webtrust Hizmetleri b) SysTrust Hizmetleri c) Diğer Güvence Hizmetleri 62. ( Yanıt B ) : İşletmenin piyasa değeri 200.000 TL’dir. İfadesi doğrudur. Çünkü hisse sayısı X hisse fiyatı, piyasa değerini verir. Bu durumda 10.000 x 20 TL =200.000TL. İşletmenin hisse başına kazancı 1 TL’dir. İfadesi yanlıştır. Çünkü hisse başına kazanç ile hisse başına kar aynı şeydir ve 1 TL değil 5 TL’dir. İşletmenin hisse başına karı 5 TL’dir. İfadesi doğrudur. Çünkü hisse başına kar, dönem net karının hisse sayısına bölümüdür. Bu durumda 50.000 / 10.000 = 5 TL. 65. (Yanıt B ): Kalite kontrol standartları Kamu Gözetimi Kurumu tarafından finansal tabloların denetimine ilişkin etik kurallardan biri değildir. İşletmenin hisse başına temettüsü 1 TL’dir İfadesi doğrudur. Çünkü hisse başına temettü, dağıtılan karın hisse sayısına bölümüdür. Bu durumda 10.000 / 10.000 = 1 TL. İşletmenin fiyat kazanç oranı 4’tür İfadesi doğrudur. Çünkü fiyat kazanç oranı, piyasa değerinin dönem net kara oranlanmasıdır. Bu durumda 200.000 / 50.000 = 4 Etik Kurallardan Biri Değildir. 1) Mesleğe uygun davranış 2) Tarafsızlık 3) Mesleki yeterlik ve özen 4) Sır saklama 5) Dürüstlük 66. (Yanıt B ): Bilançoda yer alan kasa- banka bakiyesinin doğruluğunun araştırılması maddi doğruluk denetimiyle sağlanır. 11 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 d) Görüşü, uygulanabilir finansal raporlama çerçevesi ve ilgili yasa ve de düzenlemelere bağlı olarak biçimlendirmek, e) Görüş içeren raporun ve varsa diğer bilgilerin ilgili taraflara iletilmesi konusunda iletişim sorumluluğunu yerine getirmek. Yukarıdaki bilgiler özetle, Risk Tabanlı Denetim Yaklaşımını ifade etmektedir. Risk tabanlı denetim yaklaşımı üç ana bölümden oluşmuştur; 1) Riskin Değerlendirilmesi Aşaması, 2) Riske Karşılık Verme Aşaması, 3) Raporlama Aşaması. 67. (Yanıt C ): İşletme fonksiyonlarının daha alt fonksiyonlara ayrılması farklı kişilerin görevlendirilmesi ve bunların birbirlerini kontrol eder şekle getirilmeleri işletmede hata hile, hırsızlık, dolandırıcılık gibi olumsuz olguları önleyici kontrol işlemleri gibi hususlar görevlerin ayrılığı ile ifade edilir. Fizik kontrolleri: Fabrika veya işletmeye, girişlerin kontrol altına alınması, veznenin ayrı bir mekanda bulundurulması, ambar veya depolara girişin sınırlandırılması gibi hususlar fizik kontrolleri ifade etmektedir. 69. Yetki limitleri: Her bir sorumlu birimin veya kişinin ne kadarlık bir işlemi gerçekleştirebileceğine, ne kadara kadar satın almayı tek başına yapabileceği, ne kadar bir satışı veresiye gerçekleştirebileceği gibi yetki limitlerinin belirlenmesi şeklinde kontroller de geliştirilebilir. Örneğin bilgisayara giriş için şifre kullanımı, belirli belge ve imza kontrolleri yapılmadan ödeme veya teslimatın yapılmaması gibi önlemler (Yanıt E ): İşletme yönetimine işletmenin amaçlarına, hedeflerine ulaşmasını sağlayacak ve karlılık düzeyini artıracak önerileri gösteren bölüm Uluslararası denetim standartlarınca denetim raporunun hazırlanmasında standart olarak bulundurulması gereken unsurlardan biri değildir. 70. (Yanıt D ): Ödenen ücretlerle ilgili olarak, asgari ücret kuralına uyulup uyulmadığının denetimi uygunluk (usul) denetimi kapsamında yer almaktadır. 68. (Yanıt C ): Finansal tablolarda önemli yanlışlıklara yol açabilecek olayların gerçekleşip gerçekleşmediği denetim sürecinin Riske karşılık verme aşamasında tespit edilir. 71. (Yanıt C ): Soruşturma Risk değerlendirme prosedürleri kapsamında uygulanan denetim tekniklerinden biridir. ÖNEMLİ NOT: ÖNEMLİ NOT: Denetçi, mesleki yargı ve mesleki şüpheciliğini kullanarak, aşağıda sıralanan işleri yapacak biçimde denetim sürecini yürütmesini istemektedir; a) İşletmenin ve çevresinin, iç kontrol sistemi de dahil olmak üzere anlaşılabilmesine dayanak olmak üzere, hile ve hatalara bağlı olarak önemli yanlışlık riskini tanımlamak ve değerlendirmek (DENETİMİN PLANLANMASI AŞAMASI), b) Değerlendirilen risklere karşılık gelecek uygun bir karşılık ortamını oluşturarak, önemli yanlışlıkların olup olmadığını ortaya koyacak yeterlilik ve uygunlukta kanıtları elde etmek (DENETİMİN YÜRÜTÜLMESİ AŞAMASI), c) Elde edilen kanıtlardan gelen sonuçları temel alarak, finansal tablolar hakkında bir görüşü de içeren denetim raporu düzenlemek (DENETİMİN TAMAMLANMASI AŞAMASI). Soruşturma prosedürü, önemli yanlışlık risklerini belirlemeye yardımcı olan diğer risk değerlendirme prosedürleri ile bağlantılı olarak kullanılmaktadır. 72. (Yanıt C ): Alacaklar döngüsü denetimde döngü yaklaşımı kapsamında ele alınabilecek döngülerden biri değildir. 73. (Yanıt A ): İşletme yönetimi-Ortaklar-Yatırımcılar-Yabancı kaynak sağlayanlar-Çalışanlar ve kuruluşları-İşletme ile ticari ilişkiye girenlere genel olarak sıralana kişi veya kuruluşlara işletme ilgilileri adı verilir. 12 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 74. (Yanıt D ): Bir işletmenin ‘’ bilançoda yer alan varlıklar ve yükümlülüklerin, gelir tablosunda yer alan gelir ve giderlerin olması gereken biçimde değerlendiğini, ilgili hesap döneminde dağıtılması gereken biçimde dağıtıldığı’’ şeklindeki iddiasına karşılık denetçinin denetim hedefi değerlemedir. EKONOMİ ( 79–84 ) 79. (Yanıt: B) “Dayanıksız mallar bir defa kullanıldıklarında ömürleri azalır”. İfadesi yanlıştır. Çünkü dayanıksız mallar kullanıldıklarında ömürleri azalmaz, ömürleri son bulur. 75. (Yanıt C ): Maddi duran varlıkların muhasebe kayıtlarına hiçbir kayıt dışı bırakma olmadan geçirildiği ve bu varlıkların edinim amaçlarına uygun bir şekilde kullanıldığı incelemesi tamlık denetim amacı içindir. 76. 80. (Yanıt: C)  Talebin fiyat esnekliği 1’den büyük ise talep esnektir. Doğru bir ifadedir.  Talebin fiyat esnekliği 1’den küçük ise talep esnek değildir. Doğru bir ifadedir.  Talebin fiyat esnekliği 3’den küçük ise talep tam esnektir. Yanlış bir ifadedir. Çünkü talebin fiyat esnekliği sonsuz veya tanımsız ise talep tam esnektir.  Talebin fiyat esnekliği 0 ise talep hiç esnek değildir. Doğru bir ifadedir.  Talebin fiyat esnekliği tanımsız veya sonsuz ise talep tam esnektir. Doğru bir ifadedir. (Yanıt D ): Tarafsızlık Güvence hizmetlerinin unsurlarından birisi olan uygun ölçütlerden sayılır. Uygun ölçütlerin beş özellik taşıması gerekir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir;  İlgililik  Eksiksizlik  Güvenirlik  Tarafsızlık  Anlaşılabilirliktir. 81. (Yanıt C): “Mal ve hizmetlerden sağlanan faydanın ölçülebilir olduğunu savunan görüş Kardinalist Yaklaşım olarak adlandırılır.” ÖNEMLİ NOT: Güvence hizmeti konusunun farklı alanlarla ilgili olabilmesine bağlı olarak uygun ölçütler çok çeşitlilik gösterebilir. 82. (Yanıt B): “Tam rekabet piyasasında firmanın maksimum kar koşulu marjinal maliyetin marjinal gelire eşit olduğu durumdur ( MC =MR ).” 83. (Yanıt B): 77. (Yanıt B ): Denetim riski ve denetim risk bileşenleri için aşağıdaki ifade doğrudur; “Tüketim merkezlerine yakın olan yerlerin diğer yerlere göre daha fazla bir önem taşımasıyla ortaya çıkan bedele ne mevki rantı adı verilir.” Denetim Riski = Artık Risk x Ortaya Çıkarma Riski 84. (Yanıt A): ∆ C Marjinal Tüketim Eğilimi = 78. (Yanıt E ): Mali tabloların denetlenmesi esnasında denetçiye yol göstermek işletme yönetimin sorumlulukları arasında bulunmamaktadır. ∆Y 40 = = 0.40 100 Marjinal Tasarruf Eğilimi = 1- Marjinal Tüketim Eğilimi = 1 - 0.4 = 0.60 13 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 87.(Yanıt E): MALİYE ( 85–90 ) Devlet tahvillerinin faiz getirisi teorik olarak özel sektör tahvillerinin getirisinden daha düşüktür. Devletin güvenilirliğinin daha yüksek olması ve geri ödememe riskinin düşük olması, devlet tahvillerinin faiz getirisinin daha düşük olmasına neden olmaktadır. 85.(Yanıt C): Kamu Harcamalarının İşlevsel (Fonksiyonel) Sınıflaması  Politik organlarca belirlenen kamu harcamalarını kapsayan ve harcamalarla ulaşılmak istenen belirli hedeflerin (amaçların) anlamlı biçimde birleştirildiği sınıflandırma işlevsel sınıflandırmadır.  Bu sınıflandırma ile kamu harcamalarının hedefleri belirtilir.  Kesin olan harcamalarla ilgilenir.  Kamuoyuna açık ve sağlıklı bilgiler verir.  Karar organlarına geniş amaçları belirleme imkanı sağlayacaktır. Denetimi kolaylaştıracaktır.  Fonksiyonel sınıflandırma, devlet faaliyetlerinin türünü göstermektedir.  Devlet faaliyetlerinin ve bu faaliyetlere yönelik harcamaların zaman serileri boyunca izlenmesi ve uluslararası karşılaştırma imkanı elde edilmesi, fonksiyonel sınıflandırma ile mümkün olabilmektedir.  Bütçe politikalarının oluşturulmasında sektörel ayrımların yapılabilmesi de bu sınıflandırmanın hedefleri arasındadır. 88.(Yanıt B): Kamu Denetçiliği Kurumu, özel idareli bütçeler (II sayılı cetvelde) arasında yer alır. Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar şunlardır: 1. Radyo Ve Televizyon Üst Kurulu 2. Telekomünikasyon Kurumu 3. Sermaye Piyasası Kurulu 4. Bankacılık Düzenleme Ve Denetleme Kurumu 5. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu 6. Kamu İhale Kurumu 7. Rekabet Kurumu 8. Tütün,Tütün Mamülleri Ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu 89.(Yanıt C): A seçeneği yanlıştır: İl özel idarelerinin bütçesini, il daimi encümeni hazırlamaz. Doğrusu: Vali tarafından hazırlanır. B seçeneği yanlıştır: Doğrusu: Belediye bütçesini hazırlayan belediye başkanı, eylül ayının birinci gününden önce bütçe tasarısını belediye encümenine sunar. C seçeneği doğrudur: Belediye bütçesi, kasım ayının başına kadar belediye encümeni tarafından incelenerek karara bağlanması için belediye meclisine gönderilir. D seçeneği yanlıştır: Doğrusu: İl Özel İdaresi Bütçesi İl Genel Meclisi tarafından kabul edilir. E seçeneği yanlıştır: Doğrusu: Belediyenin bütçesini onaylama yetkisi belediye meclisine aittir. 86.(Yanıt D): Gelir Vergisinde Vergileme Tekniği Sedüler Gelir Vergisi Üniter Gelir Vergisi Objektif karakterlidir. Gerçek kişilerin tüm kazançları birbiriyle bağlantılı olmaksızın ayrı ayrı ele alınır. Sedüler gelir vergisinde başlıca emek ve sermaye kaynaklı gelir unsurlarının ayrı ya da farklı nisbi oranlarda vergilenmesinin gerekçesi, emek gelirlerinin adalet amacıyla sermaye gelirlerinden daha hafif vergilenmesi gereğidir. Gerçek kişilerin çeşitli kaynaklardan elde ettikleri tüm kazanç ve iratlar toplanır, varsa diğer kaynaklardaki zararlar mahsup edilir ve safi kazanca artan oranlı tarife uygulanır. Ödeme gücüne göre alınarak subjektif hale gelir. 90.(Yanıt C): Özel tüketim vergileri vergilemede fayda ilkesinin gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla etkili bir biçimde uygulanabilir. 14 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU ( 97–102 ) MESLEK HUKUKU ( 91–96 ) 97. (Yanıt B ): İş Kanunu’na göre, belirli bir işin tamamlanması amacıyla yapılan iş sözleşmesine belirli süreli iş sözleşmesi adı verilir. 91. (Yanıt D ): Çalışanın bilerek fazla ödeme veya tahsilat yapmasına etik terminolojisinde etik sapma adı verilir. 98. (Yanıt C ): Cinsiyet ücretin saptanması aşamasında dikkate alınması gereken unsurlardan biri değildir. 92. (Yanıt B ): Staj Yönetmeliğine göre, serbest muhasebeci adayları 2 yılda bir yazılı olarak staj ara dönem değerlendirmelerine tabi tutulurlar. 99. (Yanıt E ): İşsizlik 5510 sayılı Kanunla sosyal sigorta kapsamında güvence sağlanan riskler arasında yer almaz. 93. (Yanıt C ): Çalışma Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmeliğine göre sosyal sorumluluk meslek mensuplarının mesleği ifa ederken toplum ve devlete karşı taşmaları gereken sorumluluğu ifade eder. 100. (Yanıt D ): İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa veya sakatlığa uğraması halinde, bu sebeplelerle doğacak devamsızlığın bir ayda 5 iş gününden fazla sürmesi durumunda, işçinin iş akdi feshedilir. 94. (Yanıt B ): Disiplin Yönetmeliği’ne göre, aday meslek mensubunun mesleğin vakar ve onuru ile bağdaşmayan işler yapmasına neden olunması veya bilerek izin verilmesi ya da bu eyleme göz yumulması, halinde disiplin cezalarından uyarma verilmesini gerektirir. 101. (Yanıt E ): İş Kanunu'na göre günlük çalışma süresi 7,5 saatten fazla olan bir işçi için ara dinlenme süresi en az 60 dakikadır. 95. (Yanıt A ): Meslek mensuplarınca mesleği yapmaları yasaklanmış kişilerle işbirliği yapılması Disiplin Yönetmeliğine göre meslekten çıkarma cezası uygulanacak durumlardan biri değildir. Bu eylemi işleyenlere geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası verilir. 102. (Yanıt B ): İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin yönetmelik hazırlamak işverenin iş sağlığı ve güvenliğini sağlama amacıyla yapması gerekli biri değildir. 96. (Yanıt C ): YMM ruhsatı, SPK'nın onayı ile Maliye Bakanlığı tarafından verilir ifadesi Yeminli Mali Müşavirlik ile ilgili olarak yanlıştır. 15 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 VERGİ HUKUKU ( 103–108 ) TİCARET HUKUKU ( 109–114 ) 103. ( Yanıt B ): Vergi idaresinin her soruduğuna herkes cevap ermek zorundadır. Yalnız bazı kurum yada kişiler vergi idaresine cevap vermeme (rest çekme) hakkına sahiptir. Bunlar PTT, Doktor,Avukattır. “B” seçeneğinde “doktor” olduğundan doğrudur. 104. ( Yanıt C ): Teminat kabul edilecek hususlar a) Para b) Teminat mektubu c) Hazine bonusu d) Devlet tahvili e) Gayrinekul ipoteği “C” seçeneğinde teminat gayrimenkul denilmektedir ve dolayısı ile yanlıştır. 109.(Yanıt A) : Ticarî işletme çeşitli sözleşmelere de konu olabilir: Ticarî işletme satılabilir, kiraya verilebilir, üzerinde rehin, intifa hakkı tesis edilebilir. Ticarî işletmenin devri, alacaklılara ve iyiniyet sahibi üçüncü kişilere karşı devrin tescil ve ilânı ile hüküm ifade eder. Ticarî işletme, içerdiği malvarlığı unsurlarının devri için gereken tasarruf işlemlerinin ayrı ayrı yapılmasına gerek olmaksızın bütün halinde devredilebilir ve diğer hukuki işlemlere konu olabilir. Ticarî işletmenin devri sözleşmesinin ve ticarî işletmeyi bütün halinde konu alan diğer sözleşmelerin yazılı olarak yapılması geçerlilik şartıdır. Ticarî işletmenin devri sözleşmesi ticaret siciline tescil ve ilan edilir. Ticarî işletmenin devri halinde, ayrı bir hükme gerek kalmaksızın, maddî ve gayrimaddî unsurlar da devralana intikal eder. Ticaret unvanı hakkında Türk Ticaret Kanunu’nda özel bir hüküm sevk edilmiştir. Buna göre; ticaret unvanı, işletmeden ayrı olarak, tek başına devredilemez. Ticarî işletmeyi devreden, ticaret unvanını saklı tutmak kaydıyla ticarî işletmeyi devredebilir. Bir işletmeyi devralan kimse, o işletmenin eski borçlarından, alacaklılara ihbar veya gazetelerde ilân tarihinden itibaren sorumludur. Eski malik ise, iki yıl süre ile devralan ile birlikte müteselsilen sorumlu olur. Birden fazla ticari işletme sahibi olan gerçek kişi tacir işletmelerinden sadece birisini devrettiğinde tacir sıfatını kaybetmez. Çünkü gerçek kişinin tacir sıfatına sahip olması için tek bir işletmeyi kendi adına işletmesi yeterlidir. olmaz 105. ( Yanıt D ): Hukuki güvenlik ilkesi aşağıdakileri içerir. a) Vergilendirmede belirlilik ilkesi b) Vergi hukukunda kıyas yasağı c) Vergi yasalarının geriye yürümezliği ilkesi Dolayısı ile yanıt “D” dir. 106. ( Yanıt D ): Mali güce göre vergilendirme ilkesi devletin az kazanandan az vergi çok kazanandan çok vergi alınmasını içermektedir. Böylelikle devlet insanların gelir dağılımını eşitlemeyi amaçlamaktadır. Gelir dağılımını maddi olarak değil sosyal imkanlardan yararlanma olarak eşitlemektedir. Hiç kazanmayan da hastane hizmetinden yararlanmakta çok kazananda hastane hizmetinden yararlanmaktadır. Buna devletin “sosyal devlet” fonksiyonu denilmektedir. 107. ( Yanıt A ): Sigorta prodüktörleri serbest meslek kazancı değil ticari kazançtır. 110.(Yanıt B) : Ticaret unvanı, tacirin ticarî işlerinde kullanmak zorunda olduğu ticari isimdir. Ticaret unvanı, bir çekirdek ve bir de ekten oluşur. Çekirdek, ticaret unvanının şahıs veya konu ticaret unvanı olmasına göre ayrı ayrı esaslara bağlanmıştır. Anonim şirketlerin ticaret unvanının çekirdek kısmını, anonim şirketin işletme konusu ve anonim şirket (anonim ortaklık) kelimeleri oluşturur. 108. ( Yanıt E ): Vergi idaresi vergi konusunda kanuni ehliyeti şart(rüşt-18 yaş) koşmamıştır. Vergi ehliyeti doğum ile başlar ölüm ile sonra erer.Bu sebeple “E” seçeneğinde “Kanuni ehliyet şart değildir” doğrudur. 16 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 112.(Yanıt C) : Bir şirketin diğerini devralması, teknik terimle “devralma şeklinde birleşme” veya Yeni bir şirket içinde bir araya gelmeleri, teknik terimle “yeni kuruluş şeklinde birleşme”, yoluyla birleşebilirler. Birleşmeyle, devralan şirket devrolunan şirketin malvarlığını bir bütün hâlinde devralır. Birleşmeyle devrolunan şirket sona erer ve ticaret sicilinden silinir (TTK m. 136). Türk Ticaret Kanunu’na göre geçerli birleşmeler aşağıdaki gibidir. 1) Sermaye şirketleri; a) Sermaye şirketleriyle, b) Kooperatiflerle ve c) Devralan şirket olmaları şartıyla, kollektif ve komandit şirketlerle, birleşebilirler. 2) Şahıs şirketleri; a) Şahıs şirketleriyle, b) Devrolunan şirket olmaları şartıyla, sermaye şirketleriyle, c) Devrolunan şirket olmaları şartıyla, kooperatiflerle, birleşebilirler. 2) Kooperatifler; a) Kooperatiflerle, b) Sermaye şirketleriyle ve c) Devralan şirket olmaları şartıyla, şahıs şirketleriyle, birleşebilirler. Buna göre devreden konumundaki bir anonim şirket; diğer bir anonim şirket, limited şirket, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket veya kooperatifle birleşebilir. Limited şirketlerin ticaret unvanlarının çekirdek kısmını şirketin işletme konusu ve limited şirket (veya limited ortaklık) kelimeleri teşkil eder. Anonim ve limited şirketlerde olduğu gibi, bir gerçek kişinin adı ve soyadının yer aldığı durumlarda, anonim şirket ya da limited şirket kelimeleri kısaltılarak A.Ş. veya Ltd. şeklinde kullanılamaz. Dolayısıyla; “Ali Yılmaz Konut Geliştirme Anonim Şirketi” şeklindeki ticaret unvanı TTK hükümlerine uygundur. Ancak “Doruk Anonim Şirketi” ve “Ahmet Çelik İnşaat Ltd. Şti.” şeklindeki ticaret unvanları TTK hükümlerine uygun değildir. Çünkü “Doruk Anonim Şirketi” şeklindeki unvanda şirketin faaliyet konusu ifade edilmemiştir, “Ahmet Çelik İnşaat Ltd. Şti.” şeklindeki ticaret unvanında ise “Ltd. Şti.” ifadesi kısaltılarak yazılmıştır. Kollektif şirketlerde ticaret unvanının çekirdek kısmı, bütün ortakların veya hiç olmazsa ortaklardan birinin adı ve soyadından ve şirketi ve türünü (kollektif şirket veya kollektif ortaklık) gösterecek bir ibareden oluşur (TTK m. 42). Ticaret unvanında ismi olan ortağın adı ve soyadı kısaltılmadan yazılmalıdır. Bu şirketlerde ticaret unvanlarının çekirdek kısmında, sınırsız şekilde sorumlu olan en az bir ortağın (komandite ortak) adı ve soyadı, şirket nev'ini (komandit şirket, komandit ortaklık) gösteren kayıtlar bulunur. Verilen bilgilere göre “Özgür Duru Komandit Şirketi” şeklindeki ticaret unvanı TTK’na uygundur. Ancak “Aysu Taşımacılık Kollektif Şirketi” şeklindeki ticaret unvanı TTK’na uygun değildir. Çünkü kollektif şirketin ticaret unvanında ortaklardan en az birisinin adı ve soyadının kısaltılmadan yazılması zorunludur. “Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi Bakırköy Şubesi” şeklindeki ticaret unvanı da mevcut düzenlemelere uygun bir ticaret unvanıdır. 113.(Yanıt D) : Anonim şirkette pay sahiplerinin şirket işlerine ilişkin haklarını kullandıkları organ genel kuruldur. Bir başka ifadeyle genel kurul, tüm pay sahiplerinin katılımı ile oluşan organdır. Ortaklar oy haklarını genel kurulda kullanırlar. Genel kurul kararları toplantıya katılmayan veya katılıp olumsuz oy veren pay sahiplerini de bağlar. Genel kurul olağan ve olağanüstü olmak üzere iki şekilde toplanır. Olağan toplantı her faaliyet dönemi sonundan itibaren 3 ay içinde yapılmalıdır. Bu toplantıda; organların seçimine, finansal tablolara, yönetim kurulunun yıllık raporuna, kârın kullanım şekline, dağıtılacak kâr ve kazanç paylarının oranlarının belirlenmesine, yönetim kurulu üyelerinin ibraları ile faaliyet dönemini ilgilendiren ve gerekli görülen diğer konulara ilişkin kararlar alınır. Genel kurul kararlarına karşı iptal davası açılabilmektedir. Genel kurul kararları aleyhine iptal davası, karar tarihinden itibaren 3 ay içinde, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki Asliye Ticaret Mahkemesinde açılabilir (TTK m. 445). 111.(Yanıt A) : Adi şirket ve bu şirketi meydana getiren adi şirket sözleşmesi Borçlar Kanununda düzenlenmiştir. Buna göre; Adi ortaklık, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri ortaklıktır. Kural olarak adi şirketin sözleşmesi şekle bağlanmamıştır. Yazılı olması şart değildir, sözlü de olabilir. 17 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 İptal davası açabilecek kişiler: a) Toplantıda hazır bulunup da karara olumsuz oy veren ve bu muhalefetini tutanağa geçirten pay sahipleri, b) Toplantıda hazır bulunsun veya bulunmasın, olumsuz oy kullanmış olsun ya da olmasın; çağrının usulüne göre yapılmadığını, gündemin gereği gibi ilan edilmediğini, genel kurula katılma yetkisi bulunmayan kişilerin veya temsilcilerinin toplantıya katılıp oy kullandıklarını, genel kurula katılmasına ve oy kullanmasına haksız olarak izin verilmediğini ve yukarıda sayılan aykırılıkların genel kurul kararının alınmasında etkili olduğunu ileri süren pay sahipleri, c) Yönetim kurulu, d) Kararların yerine getirilmesi, kişisel sorumluluğuna sebep olacaksa yönetim kurulu üyelerinden her birisidir. BORÇLAR HUKUKU ( 115–120 ) 115.(Yanıt C) : Bir açık artırmaya katılan Ali, rakibi Esra’yı kızdırmak ve satış fiyatını artırmak için, aslında satın almayı istemediği tarihi tablo için çok yüksek fiyat teklifinde bulunması, durumunda Ali’nin iradesi ile beyanı arasında meydana gelen uygunsuzluk zihni kayıt olarak ifade edilir. Kısaca Bir kimse beyan ettiği şeyi istemiyorsa, “zihni kayıt”tan söz edilir. Bu tür beyanlar geçerli olup beyanda bulunan şahsı bağlar. 116.(Yanıt E) : Şekil, iradenin belirli tarzda veya belirli bir araçla açıklanmasıdır. Şeklin, tarafları düşünmeye sevk etme, irade beyanının açık olmasını sağlama ve kanıt oluşturma işlevleri bulunmaktadır. Türk hukukunda kural, şekil serbestisi ilkesidir. Diğer bir deyişle, serbestçe şekli belirleme kural, belirli bir şekle bağlılık istisnadır. Şekil, amaçlarına göre geçerlilik şekli - ispat şekli; kaynaklarına göre kanunî şekil - iradî şekil olarak sınıflandırılır. 114.(Yanıt B) : Poliçenin zorunlu unsurları; a) Poliçe kelimesi, b) Belli bir bedelin ödenmesi hususunda kayıtsız şartsız havale, c) Muhatabın adı ve soyadı, d) Lehtarın adı ve soyadı e) Keşide tarihi, f) Keşidecinin adı ve soyadı ile imzasından ibarettir. Bu gruba dâhil bulunan unsurlardan biri bulunmadığı takdirde, senet poliçe niteliğini kaybeder. Kanun koyucu, bazı unsurların da poliçede yer almasının gerekli olduğu hususunu hüküm altına almıştır; ancak bunların poliçede mevcut olmaması halinde poliçedeki başka bir unsur bunların yerine geçer. Bu şekilde senet, poliçe niteliğini kaybetmez. Bununla birlikte, her iki unsur da poliçede yer almamış ise, senet poliçe niteliğini kaybetmektedir. Bu çerçevede keşide yerinin poliçede gösterilmesi gerekir (TTK m. 671/f.7). Ancak, keşide yerinin gösterilmemesi halinde senet poliçe niteliğini kaybetmez; keşidecinin adının yanında yazılı yer keşide yeri sayılır. Keşidecinin adının yanında da herhangi bir yer gösterilmemiş ise, senet poliçe niteliğini kaybeder. Ayrıca poliçede ödeme yerinin gösterilmesi gereklidir. Ancak, ödeme yeri gösterilmemiş ise, poliçe muhatabın adının bulunduğu yerde ödenir. Bu da gösterilmemiş ise, senet poliçe olma niteliğini kaybeder. 117.(Yanıt A) : Sözleşmenin kurulması için açıklanan karşılıklı iradelerin (irade beyanlarının) birbirine uygun olması gerekir. Bu bağlamda, bir hukuksal işlem yapmak isteyen kişinin bu yönde bir iradesinin olması ve bu iradenin dış dünyaya yansıtılması, açığa vurulması gereklidir. İrade ile açıklaması birbirine uygun olmalı, aralarında bir çelişki olmamalıdır. Diğer bir deyişle, açıklanan irade ne ise, istenen de o olmalıdır. Ancak her zaman irade ve açıklaması arasında uygunluk söz konusu olmaz. Kimi zaman bir, kimi zaman da her iki taraf kasıtlı (isteyerek) ya da kasıt olmaksızın (istemeden) irade ile bu iradenin açıklaması arasında uygunsuzluğa yol açabilirler. Bu çerçevede Latife beyanı (şaka), zihnî kayıt ve muvazaa (danışıklılık) irade ile irade açıklaması arasında istenerek yaratılan uygunsuzluk halleridir. İrade bozukluğu halleri de denilen yanılma, aldatma veya korkutma durumlarında irade ve açıklaması arasında istenmeden meydana gelen bir uygunsuzlukla karşılaşılır. 18 DEHA EĞİTİM KURUMLARI www.dehaonline.com ÇÖZÜMLER Staja Giriş Sınavı 2014 – 2.Dönem DNM - 7 118.(Yanıt B) : Yetkisiz temsil, hiç ya da yeterli temsil yetkisi bulunmaksızın üçüncü kişi ile işlem yapılması halinde söz konusu olur. Yetkisiz temsilin temel sebebi, yetki yokluğudur. Yetkisiz temsilde ya temsilcinin yetkisi yoktur ya da temsilcinin yetkisi olmakla birlikte temsilci yetki sınırlarını aşmıştır. Kendisiyle işleme giriştiği kişinin yetkili temsilci olmadığını bilmekte ya da bilmesi gereken bir durumda bulunmakta olan ve bu anlamda da iyiniyetli olmayan üçüncü kişi, işlemin sonuçlarını ne temsil olunana ne de yetkisiz temsilciye yükleyebilir. Ayrıca bir kimse yetkisi olmadığı halde başkası adına davranarak işlem (sözleşme) yapmışsa, adına işlem yapılan onay vermedikçe bu sözleşmeyle bağlı olmaz. Bu nedenle, icazet verilinceye veya icazet verilmesi reddedilinceye kadar sözleşme askıdadır. Ancak diğer tarafın, adına işlem yapılanın (temsil edilenin) uygun bir süre içinde o sözleşmeye icazet verip vermeyeceğini beyan etmesini talep etmeye hakkı vardır. Bu süre içinde icazet verilmediği takdirde, o kimse de sözleşmeyle bağlı kalmaz. 120.(Yanıt D) : Genel işlem koşulları, bir sözleşme yapılırken düzenleyenin, ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak amacıyla, önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleridir. Genel işlem koşulları bankacılık, sigortacılık, taşımacılık alanlarında ya da elektrik veya su temin eden tekel konumundaki özel ya da kamu tüzel kişileriyle akdedilen abonelik sözleşmelerinde sıklıkla rastlanan, ilgili mal veya hizmeti sunan tarafından önceden, soyut ve tek başına hazırlanan, müşteriyi onaylama zorunluluğu ile karşı karşıya bırakan kayıtlardır. Genel işlem koşulları karşı tarafın menfaatine aykırı değilse herhangi bir sorun doğmaz ancak karşı tarafın menfaatine aykırı olan genel işlem koşulları söz konusu ise sözleşmeyi düzenleyenin, karşı tarafı bu genel işlem koşullarının varlığından haberdar etmesi, içeriği hakkında bilgi vermesi ve karşı tarafın da bunları kabul etmesi gerekmektedir. Aksi takdirde karşı tarafın menfaatine aykırı olan bu koşullar yazılmamış sayılacaktır Ayrıca açık olmayan kayıtlar düzenleyenin aleyhine yorumlanır, müşteri aleyhine sonradan yapılan değişiklikler kabul edilemez. Bununla birlikte genel işlem koşullarına, dürüstlük kurallarına aykırı olarak, karşı tarafın aleyhine veya onun durumunu ağırlaştırıcı nitelikte hükümler konulamaz. 119.(Yanıt C) : Aşağıdaki kusursuz sorumluluk halleri Medeni Kanun’da düzenlenmiştir. a) Kişisel durum sicilinin tutulmasından doğan zararlardan Devletin sorumluluğu b) Ev başkanının sorumluluğu c) Vasi, kayyım ve yasal danışmanlara tazmin ettirilemeyen zararlardan Devletin sorumluluğu d) Taşınmaz malikinin sorumluluğu e) Tapu sicilinin tutulmasından doğan zararlardan Devletin sorumluluğu Yapı malikinin sorumluluğu, adam çalıştıranın sorumluluğu ile ev başkanının sorumluluğu gibi kusursuz sorumluluk halleri ise Borçlar Kanunu’nda düzenlenmiştir. 19