PowerPoint Sunusu - Atikelektrik.com

PLC
DONANIM
VE
PROĞRAMLAMA
S7 200
2. BÖLÜM
Hazırlayan : Semih Atik
[email protected]
ÖZEL DAHİLİ RÖLELER
Özel dahili röleler ( özel hafıza bitleri ) özel görev yüklenmiş rölelerdir.
Bunlardan bazıları :
SM0.0 : PLC RUN konumuna alındığı andan itibaren 1 olur.
SM0.1 : PLC RUN konumuna alındığında ilk taramada 1 sonrakilerde 0 olur.
SM0.3 : PLC ‘ ye enerji verildikten sonraki ilk taramada 1 sonrakilerde 0 olur.
SM0.4 : 60 saniyelik flaşör ( peryodik olarak 30 saniye 0 , 30 saniye 1 ).
SM0.5 : 1 saniyelik flaşör ( peryodik olarak 0,5 saniye 0 , 0,5 saniye 1 ).
SM0.6 : Tarama jeneratörü( peryodik olarak bir taramada 1 , sonrakinde 0).
SUBROUTINE ( ALT PROĞRAM )
Yapılan proğramı parçalara ayırmak amacıyla kullanılır.
SBR_0 proğram açılışında hazır gelir.
Birden fazla alt proğram gerekli olduğunda çoğaltmak için ;
Edit > Insert > Subroutıne yolu kullanılır yada
Subroutıne
proğramı parçalara ayırmanın faydaları :
1 – Proğram parçalara ayrılarak daha sade ve anlaşılır hale getirilir
ve gerekli görüldüğünde sadece ilgili bölüme müdahale yapılabilir.
Her bir parçaya ayrı isimler verilebilir.
İsim vermek için SBR_0 ‘ ın üzeri
çift tıklanır yada sağ tık yapılarak
aşağıdaki pencerede işlem yapılır.
2 – PLC ‘ ler RUN moduna alındığı andan itibaren sürekli proğram
taraması yaparlar. Proğram ne kadar uzun ise tarama süreside o
kadar uzun olur.Buna karşın tarama süresi ne kadar düşük olursa
PLC ve proğram o kadar iyi demektir.
Tarama süreleri ;
normal komutlarda 0,37 μsn
sayıcı ve zamanlayıcılarda 50 – 64 μsn
move komutunda 34 μsn
matematiksel komutlarda 46 μsn ‘ dir.
Subroutıne çağrılmadığında tarama
Subroutıne çağrıldığında tarama
Subroutıne işlemi yapıldığında bu sayfadaki
bilgiler bir defaya mahsus alınır ve ana sayfada
değerlendirilir. Subroutıne sayfası çağrılmadığı
sürece bu sayfada tarama işlemi gerçekleşmez.
Böylece proğramda tarama süresi düşürülerek
daha verimli hale getirilir.
UYGULAMA 1 :
Araç ve yaya trafiğini düzenleyen trafik sinyalizasyonu için gerekli PLC devre
şemasını çizin. Işıkların yanma düzeni ;
Gece ( 00 – 07 )
Araç Sarı ve Yaya Kırmızı kısa aralıklı yanacak.
Gündüz
1 – Araç
2 – Araç
3 – Araç
4 – Araç
( 07 – 24 )
Kırmızı , Yaya Yeşil
Kırmızı – Sarı , Yaya Kırmızı
Yeşil, Yaya Kırmızı
Sarı , Yaya Kırmızı
Uygulama 1 ‘ in devamı
Uygulama 1 ‘ in devamı
UYGULAMA 2 :
Bir çamaşır makinası aşağıdaki şekilde çalışacaktır. Start butonuna basıldıktan 5 sn
sonra yıkama kazanı bir yönde 40 sn dönecek ve duracak ,10 sn bekledikten sonra diğer
yönde 40 sn dönecek ve duracak. Bu şekilde 5 kez çalışma sonucunda makine sıkma
proğramına geçecektir. Sıkma proğramında makine bir yönde 40 sn süreyle 5 kez
çalışacak ve her çalışma sonunda 10 sn bekleyecektir. Herhangi bir nedenle proğram
yarıda kalırsa başlatma butonuna tekrar basıldığında
proğram kaldığı yerden devam edecek.
Gerekli PLC devre şemasını çizin.
Uygulama 2 ‘ nin devamı
SAYI SİSTEMLERİNİN BİRBİRİNE
DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
DESİMAL SAYILARIN BİNARY SAYILARA
DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
13
6
3
1
/
/
/
/
( ? )2
Kalan
2 = 6
2 = 3
2 = 1
2 =
1
0
1
1
Örnek : ( 42 )10
Sonuç : 13 = 1101
İşlem
42
21
10
5
2
1
/
/
/
/
/
/
2 = 21
2 = 10
2 = 5
2 = 2
2 = 1
2 =
=
( ? )2
Kalan
0
1
0
1
0
1
Yazım Yönü
İşlem
=
Yazım Yönü
Örnek : ( 13 )10
Sonuç : 42 = 101010
BİNARY SAYILARIN DESİMAL SAYILARA
DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
Örnek : ( 1101 )2
=
( ? )10
1 1 0 1
8.1+4.1+2.0+1.1
= 13
23 22 21 20
Örnek : ( 101010 )2
1 0 1 0 1
=
( ? )10
0
32 . 1 + 16 . 0 + 8 . 1 + 4 . 0 + 2 . 1 + 1 . 0
= 42
25 24 23 22 21 20
MOVE ( BİLGİ AKTARMA ) KOMUTLARI
EN sinyal girişi 1 olduğunda IN girişindeki bilgiyi OUT çıkışına aktaran
komutlardır.Girişlerine verilen bilgi sayı veya değişken olabilir.
Giriş bilgisinin çeşidine göre MOVE_B , MOVE_W , MOVE_DW , MOVE_R
komutlarından biri tercih edilir.
0
0
0
0
1
1
0
1
Q0.7 Q0.6 Q0.5 Q0.4 Q0.3 Q0.2 Q0.1 Q0.0
Çalışır
Çalışır
Q0.7 Q0.6 Q0.5 Q0.4 Q0.3 Q0.2 Q0.1 Q0.0 Q1.7 Q1.6 Q1.5 Q1.4 Q1.3 Q1.2 Q1.1 Q1.0
0
0
0
0
0
QB0
0
0
1
1
QW0
1
1
1
QB1
0
1
0
1
EN sinyal girişi 1 olduğunda IN
girişindeki 50000 değerini OUT
çıkışındaki QD0 ’ a aktarır ve ilgili
bitler aktif olur.
1 Byte = 8 Bit
QB0 =
Q0.7 Q0.6 Q0.5 Q0.4 Q0.3 Q0.2 Q0.1 Q0.0
1 Word = 2 Byte
QW0 =
QB0
QB1
1 Double Word = 2 Word
QD0 =
QW0
QW1
=
QB0
QB1
QB2
QB3
Byte , Word ve Double Word adreslemeleri yapılırken adreslerin
çakışmamasına dikkat edilmelidir.
MOVE_R ‘ nin IN girişine değerler
Double Word olarak girilebildiği gibi
sayısal değerler ondalıklı olarakta
girilebilir.
HAFIZA ALANLARI
Değişken hafıza alanı ( V )
Proğramın işlenişi sırasında oluşan ara sonuçları saklamak için
kullanılır. Bu hafıza alanına farklı bölgelerden ulaşmak mümkündür.
Bit adresleme
Byte adresleme
Word adresleme
Double Word adresleme
V2.0
VB10
VW6
VD4
Lokal hafıza alanı ( L )
V hafıza alanına benzer ancak bu hafıza alanına farklı bölgelerden
ulaşmak mümkün değildir.
Bit adresleme
Byte adresleme
Word adresleme
Double Word adresleme
L2.0
LB10
LW6
LD4
UYGULAMA 3 :
Bir paketleme sisteminde bant üzerinde taşınan ürünler bir sensör yardımıyla sayılarak
paketlenecektir.Paketler dolduğunda 1.bant duracak ve 2.bant 10 sn süreyle çalışarak dolu
kutuyu 1. bantın ağzından alıp yerine boş kutu getirecek. Sistemi 1.start 10’luk paketleme
2.start ise 20’lik paketlemeye göre çalıştıracak ve her iki sistem arasında kilitleme olacaktır.
Gerekli PLC devre şemasını çizin.
Uygulama 3 ‘ ün devamı
DATA BLOK İLE VERİ İŞLEME
Özellikle çok uzun proğram yazımlarında değişken hafıza alanları
kullanarak bütün verilerin tek bir sayfadan değiştirilmesini sağlayan
bölümdür.
Data Blok sayfasına ulaşmak için ya Windows > Data Block ya da
Navigation Bar ‘ da Data Block ikonu tıklanır.
UYGULAMA 4 :
Lunaparkta kullanılan bir eğlence aracında
bir kol ve üzerinde bir oturma bölümü vardır.
Kol bir motor yardımıyla sağ sol dönüşü yaparken
oturma bölümü 2. bir motor yardımıyla koldan
bağımsız olarak sağ sol dönüşü yapıyor. Sistemde
bir sayıcı ve bir zaman rölesi kullanılacak ve bütün
değişkenler data blok sayfasında değiştirilebilecek.
Gerekli PLC devre şemasını çizin.
Uygulama 4 ‘ ün devamı
DÖNGÜ KOMUTLARI
Sola Döndürme ( Byte Değerlik )
EN sinyal girişi 1 olduğunda çıkışındaki OUT bitleri N sayısı kadar sola
döndürür. Soldaki dışarı atılan son bit sağdaki ilk kayan bitin yerini alır.
0
0
0
0
0
0
0
1
Q0.7 Q0.6 Q0.5 Q0.4 Q0.3 Q0.2 Q0.1 Q0.0
0
0
0
0
0
0
1
0
Q0.7 Q0.6 Q0.5 Q0.4 Q0.3 Q0.2 Q0.1 Q0.0
Sağa Döndürme ( Byte Değerlik )
EN sinyal girişi 1 olduğunda çıkışındaki OUT bitleri N sayısı kadar sağa
döndürür. Sağdaki dışarı atılan son bit soldaki ilk kayan bitin yerini alır.
0
0
0
0
1
0
0
0
Q0.7 Q0.6 Q0.5 Q0.4 Q0.3 Q0.2 Q0.1 Q0.0
0
0
0
0
0
1
0
0
Q0.7 Q0.6 Q0.5 Q0.4 Q0.3 Q0.2 Q0.1 Q0.0
Bu komutların Word ve Double Word değerlikleride var.
UYGULAMA 5 :
8 fıskiyeli bir süs havuzu aşağıdaki şekilde çalıştırılacaktır. Start butonuna basıldığında
ilk fıskiyeden itibaren bütün fıskiyeler 1 er sn aralıklarla su püskürtecek ve 8. fıskiyeden
sonra başa dönecek , bu çalışma 3 kez tekrarlanacak.Daha sonra sistem aynı şekilde aksi
yönde 3 kez tekrarlayarak başa dönecek. Stop butonuna basıncaya kadar sistem peryodik
olarak çalışmaya devam edecek.
Gerekli PLC devre şemasını çizin.
Uygulama 5 ‘ in devamı
ANALOG SİNYAL İŞLEME
Analog modüller genel olarak 8 bit yada 12 bit sistemine göre
çalışırlar. EM 235 analog modülüde 12 bit sistemine göre çalışır.
EM 235 de 4 analog giriş vardır ve her giriş word olarak bilgi işleme
kapasitesine sahiptir. Analog modül algıladığı değerleri 8 bit yada
12 bit ‘ lik dijital sinyallere dönüştürerek PLC ‘ ye aktarır.
Analog girişler ;
AIW0 , AIW2 , AIW4 , AIW6
Çıkış ise ;
AQW0
olarak adreslenir.
Kullanılmayan girişler kısa
devre edilmelidir.
Analog modüle bağlanan
sensörlerin hepsi ya gerilim
sensörü yada akım sensörü
olmalıdır.
ÇÖZÜNÜRLÜK
Bir DC değer dijital sinyale dönüştürülürken dönüştürüldüğü bit
sayısı o DC değerin çözünürlüğünü verir.
Çözünürlük = Tam skala gerilim / 2n - 1
8 bit ‘ lik modül için çözünürlük hesabı :
0 …. 5 V gerilim veren sensör için
Çözünürlük = 5 / 28 – 1 = 5 / 256 – 1 = 0,0196 V = 19,6 mV
12 bit ‘ lik modül için çözünürlük hesabı :
0 …. 5 V gerilim veren sensör için
Çözünürlük = 5 / 212 – 1 = 5 / 4096 – 1 = 0,0012 V = 1,2 mV
-5 V …. 0 V …. +5 V için gerilim veren sensör için
Çözünürlük = 10 / 212 – 1 = 10 / 4096 – 1 = 0,00244 V = 2,44 mV
DİJİTAL KARŞILIK
Sensörün verdiği gerilimin dijital karşılığının bulunması
Dijital Karşılık = Sensörün Değeri / Bit Başına Çözünürlük
0 …. 5 V gerilim veren bir sensör için verdiği gerilimin dijital karşılığı :
Sensör 2,5 V verdiğinde dijital karşılık ;
Dijital Karşılık = 2500 mV / 1,2 = 2083
Sensör 0,8 V verdiğinde dijital karşılık ;
Dijital Karşılık = 800 mV / 1,2 = 666
ÇALIŞMA DURUMUNA GÖRE ANAHTAR KONUMLARI
Analog modülün girişine bağlanan analog sensörlerin verdiği
gerilimin unipolar (tek kutuplu) veya bipolar (çift kutuplu) oluşuna
göre ya da sensörün verdiği gerilimin maksimum değerine göre
analog modül üzerinde bulunan anahtar konumları ayarlanır.
SW1
ON
OFF
OFF
ON
OFF
OFF
ON
OFF
OFF
SW1
ON
OFF
ON
OFF
ON
OFF
ON
BİPOLAR ÇALIŞMA İÇİN EM 235 ANAHTAR TABLOSU
SW2 SW3 SW4 SW5 SW6 Tam Skala
Çözünürlük
OFF
OFF
ON
OFF
OFF
+/- 25 mV
12,5 µV
ON
OFF
ON
OFF
OFF
+/- 50 mV
25 µV
OFF
ON
ON
OFF
OFF
+/- 100 mV
50 µV
OFF
OFF
OFF
ON
OFF
+/- 250 mV
125 µV
ON
OFF
OFF
ON
OFF
+/- 500 mV
250 mV
OFF
ON
OFF
ON
OFF
+/- 1 V
500 mV
OFF
OFF
OFF
OFF
OFF
+/- 2,5 V
1,25 mV
ON
OFF
OFF
OFF
OFF
+/- 5 V
2,5 mV
OFF
ON
OFF
OFF
OFF
+/- 10 V
5 mV
UNIPOLAR ÇALIŞMA
SW2 SW3 SW4
OFF
OFF
ON
ON
OFF
ON
OFF
OFF
OFF
ON
OFF
OFF
OFF
OFF
OFF
ON
OFF
OFF
OFF
OFF
OFF
İÇİN EM 235 ANAHTAR TABLOSU
SW5 SW6 Tam Skala
Çözünürlük
OFF
ON
0…..50 mV
12,5 µV
OFF
ON
0…100 mV
25 µV
ON
ON
0…500 mV
125 µV
ON
ON
0…..1 V
250 µV
OFF
ON
0…..5 V
1,25 mV
OFF
ON
0…..10 V
2,5 mV
OFF
ON
0…..20 mA
2,5 A
SW1 , SW2 , SW3 :
Ölçme alanını değiştirir.
SW4 , SW5 :
Analog giriş modülünün kazancını
değiştirir. X1 , X10 , X100
SW6 :
Dijital değerin işaretli ya da
işaretsiz olmasını belirler.
OFF ise işaretli , ON ise işaretsiz
olur.
UYGULAMA 6 :
Bir toz şeker paketleme tesisinde 10 kg ‘ lık paketleme yapılacaktır. Dolum valfinin
altında bulunan ağırlık sensörü torbanın dolduğunu algıladığında bant hareket ederek
valfin ağzına boş torba getirecek. Dolum işlemi +/- % 2 toleransla yapılacak.
Sistemin çalışmasını sağlayacak PLC devre şemasını çizin.
AĞIRLIK SENSÖRÜ : Ağırlığa bağlı olarak gerilim üretir.
0 – 30 kg ‘ lık ağırlık algılamasında kullanılır.
Maksimum skala gerilimi 25 mV ‘ tur.
Anahtar grubu 50 mV unipolar olarak ayarlanır.
1. ON - 2. OFF - 3. OFF - 4. ON - 5. OFF - 6. ON
INTERRUPT (KESME) ALT PROGRAMI
İnterruptlar özelleştirilmiş alt proğramlardır.
Ana proğram taraması yapılırken bir interrupt olgusu gerçekleştiğinde
tarama kesilerek INT sayfasındaki proğram taraması gerçekleştirilir ve
ana proğrama dönülerek proğram kaldığı yerden devam eder .
Yeşil renkli olgular CPU 222 plc ‘ de bulunan interrupt olgularıdır.
OLGU
NO
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
İNTERRUPT OLGUSU
Yükselen kenar (I0.0)
Düşen kenar (I0.0)
Yükselen kenar (I0.1)
Düşen kenar (I0.1)
Yükselen kenar (I0.2)
Düşen kenar (I0.2)
Yükselen kenar (I0.3)
Düşen kenar (I0.3)
Port 0 : karakter alımı
Port 0 : iletildi (XMT)
Zaman kontrollü INT0 (SMB34)
Zaman kontrollü INT1 (SMB35)
HSCO Sayma=Ayar (CV=PV)
HSC1 Sayma=Ayar (CV=PV)
HSC1 Sayma yön değiştirme
HSC1 Harici reset
HSC2 Sayma=Ayar (CV=PV)
HSC2 Sayma yön değiştirme
OLGU
NO
İNTERRUPT OLGUSU
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
HSC2 Harici reset
PLS0 Darbe sayısı
PLS0 Darbe sayısı
Zaman rölesi T32 anlık değer=ayar değeri
Zaman rölesi T96 anlık değer=ayar değeri
Port 0 : mesaj alındı (RCV)
Port 1 : mesaj alındı (RCV)
Port 1 : karakter alımı
Port 1 : iletildi (XMT)
HSC0 Sayma yön değiştirme
HSC0 harici reset
HSC4 Sayma=Ayar (CV=PV)
HSC4 Sayma yön değiştirme
HSC4 Harici reset
HSC3 Sayma=Ayar (CV=PV)
HSC5 Sayma=Ayar (CV=PV)
İNTERRUPT KOMUTLARI
ATCH :
interrupt ilişkilendir komutu ; bir numara ile tanımlanmış
interrupt olgusuyla interrupt alt proğramına bağlantı sağlar.
DTCH :
interrupt olgusunun interrupt alt proğramıyla ilişkisini keser.
ENI :
ATCH ile tanımlanan olguların gerçekleşmesine ve alt proğramın
çalışmasına izin verir.
RETI :
interrupt alt proğramını sonlandırır.
DISI :
Bütün interrupt olgularının işlenmesini engeller.
İnterrupt alt proğramında DISI , ENI , HDEF ( hızlı sayıcı tanımlama ) , END
komutları kullanılamaz.
Bir interrupt alt proğramdan başka bir interrupt alt proğramı çağrılamaz.
UYGULAMA 7 :
Bir laboratuvarda ortam sıcaklığı +/- % 10 toleransla 20 0C ‘ de tutulmak isteniyor.
Laboratuvarda bulunan ısıtıcı ve soğutucunun çalışmasını sağlayacak PLC devre
şemasını çizin. ( LM 35 ısı sensörü kullanılacaktır.)
LM 35 : Isıya bağlı olarak gerilim üretir.
-50 0C ile +150 0C ‘lik sıcaklık algılamasında kullanılır.
Her 1 0C ‘ lik artış için 10 mV üretir.
Anahtar grubu 2,5 V bipolar olarak ayarlanır.
1. ON - 2. OFF - 3. OFF - 4. OFF - 5. OFF - 6. OFF
Uygulama 7 ‘ nin devamı
ARİTMATİK KOMUTLAR
TOPLAMA :
ADD_I : 2 adet 16 bit tam sayıyı toplar sonucu çıkışa yazar.
ADD_DI : 2 adet 32 bit tam sayıyı toplar sonucu çıkışa yazar.
ADD _ R : Gerçel (ondalıklı) sayıları toplar sonucu çıkışa yazar.
ÇIKARMA :
SUB_I : 2 adet 16 bit tam sayıyı çıkarır sonucu çıkışa yazar.
SUB_DI : 2 adet 32 bit tam sayıyı çıkarır sonucu çıkışa yazar.
SUB _ R : Gerçel (ondalıklı) sayıları çıkarır sonucu çıkışa yazar.
ÇARPMA :
MUL_I : 2 adet 16 bit tam sayıyı çarpar sonucu çıkışa yazar.
MUL_DI : 2 adet 32 bit tam sayıyı çarpar sonucu çıkışa yazar.
MUL _ R : Gerçel (ondalıklı) sayıları çarpar sonucu çıkışa yazar.
MUL : Çarpımın sonucu double word çıkacaksa kullanılır.
BÖLME :
DIV_I : 2 adet 16 bit tam sayıyı böler sonucu çıkışa yazar.
DIV_DI : 2 adet 32 bit tam sayıyı böler sonucu çıkışa yazar.
DIV _ R : Gerçel (ondalıklı) sayıları böler sonucu çıkışa yazar.
DIV : Bölüm double word yada kalanlı çıkacaksa kullanılır.
DÖNÜŞTÜRME KOMUTLARI
I_DI : Girişindeki ( IN ) 16 bit ’ lik tam sayıyı çıkışında ( OUT )
32 bit ’ lik tam sayıya dönüştürür.
DI_I : I_DI komutunun tersi işlem yapar.
DI_R : Girişindeki ( IN ) 32 bit ’ lik tam sayıyı çıkışında ( OUT )
32 bit ’ lik gerçel sayıya dönüştürür.
I_B : Girişindeki ( IN ) 16 bit ‘lik tam sayıyı çıkışında ( OUT )
8 bit tam sayıya dönüştürür.
B_I : Girişindeki ( IN ) 8 bit ‘lik tam sayıyı çıkışında ( OUT )
16 bit tam sayıya dönüştürür.
IN girişindeki gerçel sayıyı çıkışta OUT 32 bit tam sayıya
dönüştürür. Sadece tam sayı kısmını çevirir , noktadan
sonraki kısım atılır.
UYGULAMA 8 :
10 V ‘ luk gerilim sensörünün verdiği değere göre çıkışlar aşağıdaki şekilde
enerjilenecektir.
Sistemin çalışmasını sağlayacak PLC devre şemasını çizin.
2 V – 4 V Q0.0
4 V – 6 V Q0.1
6 V – 8 V Q0.2
8 V ve üzeri Q0.3
Uygulama 8 ‘ in devamı
HIZLI SAYICILAR
Hızlı sayıcılar , 20 – 30 KHz gibi yüksek frekanslı uygulamalarda
sayma işlemi yapabilen sayıcılardır.Yukarı , aşağı ve aşağı – yukarı
sayıcı olarak kullanılabilir.Giriş sinyali tek sinyal olabildiği gibi çift
sinyalde olabilir.
PLC ‘ lerde 6 adet hızlı sayıcı bulunmaktadır.
Bunlar : HCS0 , HCS1 , HCS2 , HCS3 , HCS4 , HCS5
Her sayıcı için farklı giriş terminalleri kullanılır.
Ayrıca 0 – 11 arası rakamlarla ifade edilen çalışma modlarına
göre sayıcılar farklı özellikte çalışırlar.
Sayıcı adresi ve çalışma modunu belirler.Bu komut bir kez
çalıştırıldıktan sonra CPU stop konumuna getirilmeden sayıcı
ayarları değiştirilmez.
HSC ….. Sayıcı adresi
MODE ….. Çalışma modu
Hızlı sayıcı özel hafıza bitlerini ayarlar.
N ….. HSC numarası
Sayıcıların çalışma şekilleri
Dahili yön kontrollü yukarı – aşağı sayıcı ( Mod 0 , 1 , 2 )
Harici yön kontrollü yukarı – aşağı sayıcı ( Mod 3 , 4 , 5 )
Ayrı ayrı yukarı ve aşağı sayma girişli ( 2 fazlı ) ( Mod 6 , 7 , 8 )
A / B sinyalli enkoder sayıcı ( Mod 9 , 10 , 11 )
HSC0 ve HSC4 için çalışma modları
HCS0
MOD
0
1
3
4
6
7
9
10
TANIMLAMA
HSC0 tek faz aşağı – yukarı dahili
sayma yönü
SM37.3 :
0 : Aşağı sayma 1 : Yukarı sayma
HSC0 tek faz aşağı – yukarı harici
sayma yönü
I0.1 :
0 : Aşağı sayma 1 : Yukarı sayma
İki faz ile yukarı ve aşağı sayma
pals girişleri
A / B fazları ile 4 ‘ lü sayma
Faz A faz B ye göre 900 ileri iken
Faz B faz A ya göre 900 ileride iken
HSC4
I0.0
I0.1
Pals
I0.2
Reset
Harici sayma
Pals
yönü
kumandası
Pals
Faz A
Pals
Faz A
Pals
Faz B
Pals
Faz B
Reset
Reset
Reset
MOD
0
1
3
4
6
7
9
10
TANIMLAMA
I0.3
HSC4 tek faz aşağı – yukarı dahili
sayma yönü
SM147.3 :
0 : Aşağı sayma 1 : Yukarı sayma
Pals
HSC0 tek faz aşağı – yukarı harici
sayma yönü
I0.4 :
0 : Aşağı sayma 1 : Yukarı sayma
İki faz ile yukarı ve aşağı sayma
pals girişleri
A / B fazları ile 4 ‘ lü sayma
Faz A faz B ye göre 900 ileri iken
Faz B faz A ya göre 900 ileride iken
I0.4
I0.5
Reset
Harici sayma
Pals
yönü
kumandası
Pals
Yukarı
Pals
Faz A
Pals
Aşağı
Pals
Faz B
Mod 9 , 10 , 11 hızlı sayıcılarda faz1 sinyalleri faz2 sinyallerine
göre 900 ileride ise sayma işlemi yukarı aksi durumda sayma işlemi
aşağı doğrudur.
1x yukarı saymada A1 , B1 , A0 , B0 ( Faz1 ‘ in yükselen kenarında )
aşağı saymada B1 , A1 , B0 , A0 ( Faz1 ‘ in düşen kenarında )
4x yukarı saymada sırasıyla A1 , B1 , A0 , B0 şeklinde ,
aşağı saymada sırasıyla B1 , A1 , B0 , A0 şeklinde gerçekleşir.
( 4x saymada sıralı her hareket 1 sayma yapar )
Reset
Reset
Reset
Hızlı Sayıcı
Adresi
HSC0
HSC1
HSC2
HSC3
HSC4
HSC5
HSC0
HSC1
Kullanılabilecek
Giriş Terminali Adresleri
I0.0 , I0.1 , I0.2
I0.6 , I0.7 , I1.0 , I1.1
I1.2 , I1.3 , I1.4 , I1.5
I0.1
I0.3 , I0.4 , I0.5
I0.4
Kullanılabilecek
CPU Modelleri
CPU 221 ve 222
CPU 224 ve 226
CPU 224 ve 226
CPU 221 …. 226
CPU 221 …. 226
CPU 221 …. 226
HIZLI SAYICILAR İÇİN KONTROL BİTLERİ
HSC2
HSC3
HSC4
HSC5
Tanımlama
SM37.0 SM47.0 SM57.0 SM137.0 SM147.0 SM157.0
SM37.1 SM47.1 SM57.1 SM137.1 SM147.1 SM157.1
SM37.2 SM47.2 SM57.2 SM137.2 SM147.2 SM157.2
SM37.3 SM47.3 SM57.3 SM137.3 SM147.3 SM157.3
SM37.4 SM47.4 SM57.4 SM137.4 SM147.4 SM157.4
SM37.5 SM47.5 SM57.5 SM137.5 SM147.5 SM157.5
SM37.6 SM47.6 SM57.6 SM137.6 SM147.6 SM157.6
SM37.7 SM47.7 SM57.7 SM137.7 SM147.7 SM157.7
Dış RESET girişi olmayan sayıcılar
tarafından kullanılmaz.
START girişi olmayan sayıcılar tarafından
kullanılmaz.
4 ‘ lü sayma seçimi
0 – 4x sayma değeri
1 – 1x sayma değeri
Sayıcının sayma yönü 0 – Aşağı say
1 – Yukarı say
Sayıcı yön güncelleme 0 – Güncelleme
1 – Güncelle
Yeni ayar değeri 0 – Yeni ayar değeri yazma
güncelleme (yaz) 1 – Yeni ayar değeri yaz
Yeni anlık değer 0 – Yeni anlık değeri yazma
güncelleme(yaz) 1 – Yeni anlık değeri yaz
Sayıcı çalıştırma
0 – Sayıcı çalışmasın
1 – Sayıcı çalışsın
YENİ ANLIK DEĞER VE YENİ AYAR DEĞERİ ADRESLERİ
HSC0
HSC1
HSC2
HSC3
HSC4
HSC5
YÜKLENECEK DEĞER
SMD38 SMD48 SMD58 SM137.0 SMD138 SMD158 Yeni anlık değer ( CV )
SMD42 SMD52 SMD62 SM137.1 SMD142 SM152
Yeni ayar değeri (PV )
UYGULAMA 9 :
Bir konveyör motoru 10 tur sağa 10 tur sola dönerek bantı ileri geri hareket ettirecek
ve yön değiştirmelerde 5 ‘ er sn duraklayacaktır.Motor kontrolü 100 pals çift sinyal artımlı
enkoder ile sağlanacaktır.
Sistemin çalışmasını sağlayacak PLC devre şemasını çizin.
Uygulama 9 ‘ un devamı
S7 200 VE MM420 İLE HIZ KONTROL
Bağlantılar yapıldıktan sonra çalışma şekline göre MM420 ‘ nin
parametre ayarları yapılır.
S7 200 - MM420
ANALOG MODÜL ( EM235 ) - MM420 - S7 200
ANALOG SENSÖR - ANALOG MODÜL ( EM235 ) - MM420 - S7 200
UYGULAMA 10 :
3 fazlı 1500 devirli bir asenkron motora MM420
ile hız kontrol uygulaması yapılacaktır.MM420 de
anahtarlama yöntemiyle aşağıdaki değerlerle
rampalama yapılarak motora yol verilecektir.
Sistemin çalışmasını sağlayacak PLC devre
şemasını çizin.
6 ‘ şar sn aralıklarla ;
150 d/dk – 450 d/dk – 600 d/dk – 900 d/dk
1050 d/dk – 1350 d/dk – 1500 d/dk.
MM420
P700 – 2 ,
P1000 – 3
P1001 – 5
P1080 – 5
parametreleri ;
P701 – 16 , P702 – 16 , P703 – 16
,
Hz , P1002 – 15 Hz , P1003 – 30 Hz
Hz , P1082 – 50 Hz
UYGULAMA 11 :
3 fazlı 1500 devirli bir asenkron motora MM420 ile hız kontrol uygulaması yapılacaktır.
Başlatma butonuna basıldığında motor normal devrinde çalışacak , durdurma butonuna
basıldığında motor 5 ‘ er sn aralıklarla 2 kademe rampalama yaparak duracak. Hız kontrol
cihazı EM 235 analog modül üzerinden kontrol edilecek.
Sistemin çalışmasını sağlayacak PLC devre şemasını çizin.
Rampa kademeleri ;
1. Kademe 750 d/dk – 2. kademe 300 d/dk
MM420 parametreleri ;
P700 – 2 , P1000 – 2
UYGULAMA 12 :
Bir kömür yükleme tesisinde kömür bir depodan bant üzerine aktarılarak taşınacaktır.
Başlatma butonuna basıldığında bant hareket ederek kömürleri taşımaya başlayacak.
Bantın altında bulunan ağırlık sensörü bant üzerindeki kömür miktarını algılayarak bantın
hızını ayarlayacak.Kömür miktarı arttıkça bant hızlanacak , azaldıkça bant yavaşlayacak.
Durdurma butonuna basıldığında bant duracak. Sistemde MM420 Hız kontrol cihazı ve
EM 235 analog modül kullanılacak.
Sistemin çalışmasını sağlayacak PLC devre şemasını çizin.
AĞIRLIK SENSÖRÜ :
Ağırlığa bağlı olarak gerilim üretir.
0 – 30 kg ‘ lık ağırlık algılamasında kullanılır.
Maksimum skala gerilimi 25 mV ‘ tur.
ANALOG MODÜL ANAHTAR GRUBU
50 mV unipolar olarak ayarlanır.
1. ON - 2. OFF - 3. OFF - 4. ON - 5. OFF - 6. ON
MM420 parametreleri ;
P700 – 2 , P1000 – 2
OPERATÖR PANEL ( HMI )
İnsan – makine arabirimi
Operatör paneller ara birim cihazlarıdır.
Sistemi çalıştırma – durdurma ,
Veri girme – görüntüleme ,
Hata görüntüleme ,
Raporlama gibi işlemler için kullanılır.
Operatör panel düzenlemesini bir uygulama üzerinden anlatmak konuyu
daha anlaşılır kılacağı için öncelikle bir s7 200 PLC uygulaması oluşturup
bu uygulamaya yönelik panel düzenlemesini gerçekleştirelim.
Operatör panel olarak delta marka bir panel tercih edeceğiz.
Delta operatör paneller
Proğramlanması oldukça kolaydır.
Kullanışlı ve işlevseldir.
S7 200 dahil birçok PLC modeli ile haberleşebilir.
Benzerlerine göre ekonomiktir.
UYGULAMA 13 :
Bir konveyör sistemi operatör panelle kumanda edilecek. Sistemde 1. silindir bant
üzerine ürün sürecek , 2. silindir ürün ayıracak , 3. ve 4. silindirler ayrılmış ürünlere
etiket basacak , 5. ve 6. silindirler dolan paketleri itecek. Sistemde harici başlatma ve
durdurma butonu olmayacak bu işlem
operatör panelden gerçekleştirilecek.
Panel üzerinde acil stop , termik ve
malzeme yok göstergesi ile ürün 1 ve
ürün 2 toplam sayacı bulunacak.
PV ve PT değerleri panel üzerinden
ayarlanacak.
Sistemin çalışmasını sağlayacak PLC
proğramı ve operatör paneli düzenleyin.
Uygulama 13 ‘ ün devamı
Uygulama 13 ‘ ün devamı
Uygulama 13 ‘ ün
devamı
Uygulama 13 ‘ ün devamı
Uygulama 13 ‘ ün devamı
Uygulama 13 ‘ ün devamı
Uygulama 13 ‘ ün
operatör panelini düzenleme
DOP Soft proğramı açıldığında yeni sekmesi tıklanır , proje sihirbazı penceresi açıldığında
gerekli ayarlar yapılır
Kullanılacak PLC modeli seçilir
Bitir butonu tıklanır..
Kullanılacak operatör panel seçilir
Proje adı ve sayfa adı değiştirilir
İleri butonu tıklanır..
1
7
2
3
Start – Stop
butonları
1 – Buton sekmesi tıklanır.
5
2 – Push Buton seçilir.
Sol tık yapılarak ekran
üzerinde Sürüklenerek
buton oluşturulur.
8
6
4
3 – Özellikler penceresinden
yazma adresi tıklanır.
4 – Açılan pencereden
aygıt tipi M
adres/değer 0.0 yapılır.
5 – Yazı bölümüne start
yazılır.
6 – Butona basılmadığında
görünümü için resim
seçilir.
7 – Butona basıldığında görünümü için resim seçilir.
8 – Aynı işlemler stop butonu içinde yapılır.
Adres olarak M0.1 ayarlanır.
1
Ürün sayaçları
2
3
5
4
1
5
2
3
6
7
8
4
1 – Data Göster sekmesi
tıklanır.
2 – Sayı Göster seçilir.
Sol tık yapılarak ekran
üzerinde Sürüklenir.
3 – Özellikler penceresinden
okuma adresi tıklanır ve
Açılan pencereden VD54
yapılır .
4 – Ayarlar tıklanır gelen
pencerede kazanç 1.0
yapılır.
5 – Aynı işlemler 2. ürün için de
yapılır. Okuma adresi VD58
yapılır.
Göstergeler
1 – Gösterge sekmesi tıklanır.
2 – Çoklu Durum Göstergesi
seçilir. Sol tık yapılarak
ekran üzerinde Sürüklenir.
3 – Özellikler penceresinden
okuma adresi tıklanır ve
Açılan pencereden M1.1
yapılır .
4 – O durumu için resim seçilir.
5 – 1 durumu için resim seçilir.
6 – 7 Eleman ismi için yazı aracı
seçilir ve acil stop yazılır.
8 – Aynı işlemler diğer göstergeler içinde yapılır ve adresleri yazılır.
Termik için M1.2 , malzeme yok için M0.3 ve sistem için M0.2
Ayarlar sayfası
Sayfa > Yeni Sayfa sekmesi
tıklanır.
Gelen pencereden ;
1
1 – Sayfa Adı ayarlar yazılır.
2
2 – Sayfa numarası 2 yazılır
ve tamam tıklanır.
1
Ayarlar ve Ana Sayfa
Butonları
3
2
4
1 – Buton sekmesi tıklanır.
2 – Sayfaya Git seçilir. Sol tık
yapılarak ekran üzerinde
Sürüklenir.
3 – Özellikler penceresinden
yazı bölümüne ana sayfa
yazılır , buton görünümü
için resim seçilir.
4 – Sayfaya Git bölümünde
ana sayfa seçilir.
5 – Aynı işlemler ana sayfadaki
ayarlar butonu içinde yapılır
ve Sayfaya Git bölümünde
ayarlar seçilir.
1
Sıfırlama Butonları
3
2
1 – Buton sekmesi tıklanır.
4
2 – Sabit Ata seçilir. Sol tık
yapılarak ekran üzerinde
Sürüklenir.
3 – Özellikler penceresinden
Yazma Adresi tıklanır ve
VD54 ayarlanır.
4 – Yazı bölümüne sıfırla
yazılır ve buton görünümü
için resim seçilir .
5 – 6 Ayarlar bölümü tıklanır
ve gelen pencereden Sabit
Değer 0 yapılır.
6
5
7 – Aynı işlemler diğer sıfırla
butonları içinde yapılır.
Yazma adresleri
VD58 , CO , C1 yapılır.
1
2
3
4
Veri Değiştirme
1 – Data Gir sekmesi tıklanır.
2 – Sayısal Değer Gir seçilir. Sol tık yapılarak ekran üzerinde
sürüklenir.
3 – Özellikler penceresinden Yazma Adresi tıklanır ve veri adresleri
ayarlanır.
4 – 5 Ayarlar tıklanır gelen pencereden kazanç ayarları yapılır.
6 – Aynı işlemler diğer data gir elemanları içinde yapılır.
7 – Yazma adresleri PLC proğramında kullanılan zaman rölesi ve
sayıcılarda PV ve PT için kullanılan hafıza alanlarıdır.
5
Yazma adresleri
Malzeme yükleme VW30
Buton Sürme
VW32
Ürün Ayırma
VW34
Ürün Kontrol
VW36
Paketleme 1
VW38
Paketleme 2
VW40
Paketleme sayaç 1 VW42
Paketleme sayaç 2 VW44
Boş Koli 1
VW46
Boş Koli 2
VW48
Silindir Bırakma
VW50
Kazanç değerleri PLC
proğramında kullanılan
zaman rölesi ve sayıcı
türlerine göre belirlenir.
PV yada PT değerleri
Yazılan değer / Kazanç
şeklinde hesaplanır.
Kazanç Değerleri
Malzeme yükleme 0.1
Buton Sürme
0.1
Ürün Ayırma
100.0
Ürün Kontrol
100.0
Paketleme 1
0.1
Paketleme 2
0.1
Boş Koli 1
0.1
Boş Koli 2
0.1
Silindir Bırakma
10.0
Paketleme sayacı 1 1.0
Paketleme sayacı 1 1.0
DİĞER KOMUTLAR
Anında Komutları
Önündeki kontak kapandığında tarama süresine
bağlı olmadan görevini yerine getirir.
Artırma Azaltma Komutları
Girişine verilen herhangi bir değeri 1 artırarak
çıkışına yazar.
Girişine verilen herhangi bir değeri 1 azaltarak
çıkışına yazar.
Kaydırma Komutları
EN sinyal girişi 1 olduğunda çıkışındaki OUT tüm
bitleri N sayısı kadar sola kaydırır.
En soldaki N kadar bit dışarı atılır.
EN sinyal girişi 1 olduğunda çıkışındaki OUT tüm
bitleri N sayısı kadar sağa kaydırır.
En sağdaki N kadar bit dışarı atılır.
Girişteki byte değerini 7 segment display ‘ in
segmentlerini sürecek çıkışa dönüştürür.
Kod çözücü
Girişteki byte değerinin en değersiz 4 bit ’ini
kullanarak çıkış word’ünün o değere eşit bitini
set eder.
Kodla
Girişteki bir word değerinin sıfırdan farklı bir bilgi
içeren en değersiz bit ’ini alır ve bit numarasını
çıkışa yazar.
Yuvarlama
Girişteki gerçel sayıyı çıkışta 32 bit tam sayıya
dönüştürür. 0,5 ve üstü yukarıya , 0,4 ve altı aşağıya
yuvarlanır.
Girişteki tam sayı değerini çıkışında BCD değerine
çevirir.
IN1 ve IN2 girişindeki değerlere VE işlemi uygulayıp
sonucu çıkışa yazar.
IN1 ve IN2 girişindeki değerlere VEYA işlemi uygulayıp
sonucu çıkışa yazar.
IN1 ve IN2 girişindeki değerlere ÖZEL VEYA işlemi
uygulayıp sonucu çıkışa yazar.
Girişindeki değeri lojik olarak tersleyip sonucu çıkışa
yazar.
Önündeki kontak kapalı ise proğramı bitirir.
Önündeki kontak kapalı ise CPU ‘ yu STOP konumuna
getirir.
Proğramın işleyişi sırasında bazı bölümlerin şartlara bağlı
atlanması için kullanılan sıçra komutudur.
Jump komutunun hedefini gösteren etiket.
SCR yi yükle komutudur.
SCR proğram adımları arasında geçişi sağlar.
SCR proğram bölümünü sonlandırır.
Poğram döngüsünün belirli bir süreyi aşması durumunda
devreye girer ve CPU ‘ yu STOP konumuna alır.
Yararlanılan Kaynak : Recep Çetin
S7 – 200 PLC ‘ LERLE OTOMASYON

Download Report